Συναισθηματική υπερλειτουργία – Άλλη μια “γυναικεία δουλειά”

 Υπάρχουν και για τις γυναίκες πεδία υπερλειτουργίας, κι όταν βρεθούμε σ’ αυτά αρχίζουμε συχνά να παίζουμε μετά μανίας το ρόλο μας, εκφράζοντας ταυτόχρονα τη δυσαρέσκειά μας, όπως και με τις δουλειές του σπιτιού. Εκτός από τη συνήθεια να μαζεύουμε κάλτσες κάποιου άλλου, με ποιους άλλους τρόπους μπορεί να υπερλειτουργούμε;

Στις σχέσεις, συχνά οι γυναίκες υπερλειτουργούν αναλαμβάνοντας το ρόλο του “σωτήρα” ή του “πνευματικού γκουρού”. Φερόμαστε λες και είναι δική μας ευθύνη να διορθώσουμε τους άλλους ή να λύσουμε τα προβλήματά τους και, επιπλέον, σαν να διαθέτουμε στ’ αλήθεια τις δυνατότητες να κάνουμε κάτι τέτοιο. 

Μπορεί ακόμα να παρακολουθούμε τόσο στενά κάθε βήμα κάποιου άλλου και να ταυτιζόμαστε με τις προσπάθειές του σε τέτοιο βαθμό, ώστε να φτάνουμε στον παραλογισμό. Κι όταν συνειδητοποιούμε πως οι απόπειρές μας να βοηθήσουμε δε φέρνουν αποτέλεσμα, μήπως σταματάμε για να κάνουμε κάτι άλλο; Όχι βέβαια! Μπορεί να διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας μόνο και μόνο για να θυμώσουμε ακόμα περισσότερο μ’ αυτό το υπολειτουργικό άτομο που αρνείται να διορθωθεί.

Πόσο δυσκολευόμαστε να διατηρήσουμε το βαθμό εκείνο της απόστασης που αφήνει στους άλλους το περιθώριο ν’ αντιμετωπίσουν τον προσωπικό τους πόνο και να λύσουν μόνοι τους τα προβλήματά τους! Κι οι άντρες δυσκολεύονται στο να ισορροπήσουν τις δυνάμεις της ατομικότητας και της συντροφικότητας· ωστόσο, εκείνοι έχουν την τάση να χειρίζονται το άγχος και την αναστάτωσή τους με συναισθηματική απομάκρυνση και την αποστασιοποίηση από την κατάσταση (θυσιάζοντας έτσι το “εμείς” για το “εγώ”), ενώ οι γυναίκες χρειάζονται πιο συχνά το άγχος τους με τη συγχώνευση και τη συναισθηματική υπερλειτουργία (θυσιάζοντας έτσι το “εγώ” για το “εμείς”). 

Η ολοφάνερη διαφορά στην αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος από τα δύο φύλα δεν πρέπει να μας κάνει εντύπωση. Η κοινωνία μας δε θεωρεί σημαντικές τις στενές σχέσεις για τους άντρες και ενθαρρύνει τη συναισθηματική απομόνωση και αποστασιοποίησή τους. 

Οι γυναίκες, από την άλλη μεριά, λαμβάνουν το εντελώς αντίθετο μήνυμα. Αυτό το μήνυμα τις ενθαρρύνει να επικεντρώνουν σε υπερβολικό βαθμό την προσοχή τους και να συγχωνεύονται με τα προβλήματα των άλλων, αντί να διοχετεύουν το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς τους στη λύση των δικών τους. Όταν δεν διοχετεύουμε την πρωτογενή συναισθηματική ενέργειά μας στη λύση των προσωπικών προβλημάτων μας, ενστερνιζόμαστε τα προβλήματα των άλλων κάνοντάς τα δικά μας.

Αλλά είναι λάθος ν’ αναλαμβάνουμε ευθύνες για λογαριασμό άλλων; Από μια άποψη, όχι. Για αιώνες ολόκληρους, εμείς οι γυναίκες βρίσκαμε την ταυτότητά μας και αποκτούσαμε κύρος μέσα από τη βαθιά προσήλωσή μας στην προστασία, τη βοήθεια και τη φροντίδα των άλλων. 

Σίγουρα, η αλληλεγγύη, η κατανόηση και η αγάπη για το συνάνθρωπό μας, καθώς και η επένδυση που κάνουμε για το μέλλον όταν μεγαλώνουμε με φροντίδα τη νέα γενιά, είναι πολύτιμες αρετές και για τα δύο φύλα. Το πρόβλημα παρουσιάζεται όταν γινόμαστε υπερβολικά ευαίσθητες στα προβλήματα των άλλων, όταν αναλαμβάνουμε ευθύνες για πράγματα για τα οποία δεν ευθυνόμαστε, και όταν προσπαθούμε να ελέγξουμε καταστάσεις που είναι πέρα από τον έλεγχό μας. 

Όταν υπερλειτουργούμε για λογαριασμό κάποιου άλλου, παρεμποδίζουμε την ανάπτυξή του, καθώς και τη δική μας, και καταλήγουμε να νιώθουμε πολύ θυμωμένες.

 

Από το βιβλίο της Harriet Goldhor Lerner: “Γυναίκες και Αρμονικές Σχέσεις”, εκδόσεις Φυτράκη

Γράφω τον πρωτότυπο τίτλο γιατί νιώθω ότι αδικείται το βιβλίο με τον ελληνικό τίτλο, όπως, κατά την ταπεινή μου άποψη και το εξώφυλλο του το αδικεί. Tίτλος  πρωτοτύπου: “The dance of anger”. 

psycheandlife2

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ