Η ηθική της ερωτικής απιστίας

Ένα ερώτημα που τίθεται συχνά είναι :  τι είναι ηθικό και τι ανήθικο στις περιπτώσεις όπου ο ένας από ένα ζευγάρι, έγγαμο ή άγαμο, δονείται ερωτικά για κάποιον άλλο άνθρωπο, σε σημείο που να νιώθει το είναι του να φλέγεται και να λιώνει στη θέα του άλλου ανθρώπου;

Η απάντηση μέσα από το βιβλίο Ιερός Γάμος 9 της Σοφίας Άντζακα :

Αν αναρωτηθώ που κατοικοεδρεύει η ηθική και, δεδομένου ότι ο άνθρωπος αποτελείται από τόσους στρωματισμούς, ο καθένας με τη δική του ηθική, τότε είμαι αναγκασμένη να απορρίψω την σχετική ηθική, όπως απορρίπτω και τον σχετικό χρόνο, (της γης, των πλανητών, του ήλιου κλπ) και να αναζητήσω την ακέραια, την αμέριστη ή απόλυτη  ηθική. Αυτό σημαίνει ότι η απόλυτη ηθική, δηλαδή την αδιαίρετη, την ακερμάτιστη, την ατόφια μορφή της, βρίσκεται στον όμοιό της στρωματισμό μέσα στον άνθρωπο.  Το ακερμάτιστο με το ακερμάτιστο και το κερματισμένο με το κερματισμένο. Ο κερματισμός χρόνου και ηθικής – και μυρίων άλλων- βρίσκεται έξω από τον στρωματισμό του Απόλυτου.

Με το πρώτο βήμα έξω από το Απόλυτο, έχουμε την πρόσμιξη ενός αλλότριου στοιχείου με την ήδη κερματισμένη περιοχή. Στο δεύτερο βήμα, παρατηρείται πρόσμιξη περισσότερων αλλότριων στοιχείων και σμίκρυνση του ποσοστού της ηθικής. Η σμίκρυνση των ποσοστών της ηθικής αυξάνει με την απομάκρυνση των στρωματισμών από το Απόλυτο ώσπου, στον τελευταίο στρωματισμό, η ηθική δεν είναι πια ηθική, αλλά κάτι το φασματικό και πλασματικό.

Ας πούμε τώρα ότι δύο άνθρωποι ζευγαρώνουν με την έλξη του επιφανειακού στρωματισμού, η οποία συνοδεύεται από την ηθική του ίδιου στρωματισμού. Τι γίνεται αν η κυρία ή ο κύριος αλλάξει ξαφνικά στρωματισμό και βρεθεί τρία ή δέκα πατώματα πιο βαθιά, σε μια περιοχή με διαφορετικούς νόμους ή έλξης και ηθικής; Και πιο είδος ηθικής θα είναι πιο κοντά στην ακέραιη ηθική; Κανείς βέβαια δεν θα διστάσει να απαντήσει ότι όσο πιο κοντινός είναι ο στρωματισμός στο Απόλυτο, τόσο πιο κοντά στο σωστό, στο τέλειο, στο ακέραιο. Επομένως, αν δεν κάνει κανείς το σφάλμα να διχαστεί ανάμεσα στην ηθική του προηγούμενου στρωματισμού του και του μεταγενέστερου, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα σαν γάργαρο νερό. Ένας ανασταλτικός παράγων βέβαια είναι ο πόνος του εγκαταλειμμένου συντρόφου. Ε, τότε είναι που χρειάζεται κρυστάλλινη σκέψη και όχι βύθιση στο χάος των συγκινήσεων. Και με την κρυστάλλινη σκέψη, εννοώ την παρακάτω συλλογιστική ακολουθία: (θα χρησιμοποιήσω το πρώτο πρόσωπο και γλώσσα όσο γίνεται πιο συγκεκριμένη.)

Ο σύντροφός μου πονάει, σφαδάζει, χάνεται εξ αιτίας της «απιστίας» μου. Τον πονώ, δεν μπορώ να τον βλέπω έτσι, έχω τύψεις, του χάλασα την ευτυχία και τα λοιπά.

Δεν μου μένει, λοιπόν, παρά να στραγγαλίσω τα αιτήματα του βαθύτερου στρωματισμού μου και να ζήσω πλάι σε ένα πρόσωπο που δεν μ’ αγγίζει πια, μόνο και μόνο επειδή δεν αντέχω να τον βλέπω να πονάει.

Θυσιάζω λοιπόν ό,τι με δονεί βαθύτερα και αφοσιώνομαι στο πονεμένο πρόσωπο, το οποίο αμέσως συνέρχεται. Διακρίνω μάλιστα τις σκέψεις του: «Τώρα είναι δική μου, την ξανακέρδισα, τώρα θα συνεχιστεί η ευτυχία μου.» Αλλά ποια ευτυχία; Η γυναίκα που ξαναεπιστρέφει, κάτω απ’ αυτές τις προϋποθέσεις, στον άντρα της, γυρίζει σαν άδειο κέλυφος που δεν μπορεί νε του προσφέρει καμιά ευτυχία. Άσε που όλες οι κρυφές τις σκέψεις θα είναι δοσμένες στον άλλον και στο όνειρο που έχασε. Έτσι, και οι δύο σύντροφοι χάνουν την «ευτυχία», καθώς και ο άλλος, ο σύντροφος των βαθύτερων στρωμάτων. Και τι θα γινόταν αν εκείνος που μεταφέρθηκε στην αγάπη ενός βαθύτερου στρωματισμού, έμενε πιστός στην καινούργια του νομοτέλεια; Τότε απλούστατα, οι δύο από τους τρεις θα εκπλήρωναν κάποια απώτερη σκοπιμότητα, ενώ ο άλλος, ο «προδομένος», θα είχε την ευκαιρία να μάθει ότιτο να διεκδικεί πίσω κάποιον που τον διεκδικούν οι «θεοί» κάποιου άλλου πανθέου, είναι εγκληματικό, ακόμα και για τον ίδιο.

Για να συνοψίσω λοιπόν, τέλεια ηθικό είναι ό,τι υπαγορεύει η ακέραιη ηθική του στρωματισμού του Απόλυτου. Οι στρωματισμοί που βρίσκονται πιο κοντά στο βάθος, δηλαδή στο Απόλυτο, έχουν πιο σωστή ηθική από εκείνη των πιο επιφανειακών στρωματισμών. Άρα, όταν κανείς ενεργεί και δρα από βαθύτερη περιοχή, βρίσκεται εν δικαίω απέναντι στην «προδοσία» της πιο επιφανειακής περιοχής. Αλλά θα πρέπει να μην σπεύσει να αποδώσει «βάθος» σε μια έντονη σεξουαλική έλξη και στο πάθος που αυτή ξεσηκώνει. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, δηλαδή να αλλάξει συντρόφους μέσα στην ίδια νομοτέλεια, τότε μπορεί κανείς να μιλήσει για προδοσία, επειδή δεν ανταλλάσσει κάτι ρηχό με κάτι βαθύ, κάτι φτωχό με κάτι πλούσιο, κάτι με μικρή αξία για κάτι με μεγάλη αξία, αλλά μια μικρή αξία για μια άλλη μικρή αξία, κάτι φτωχό για κάτι άλλο εξ ίσου φτωχό, κάτι ρηχό για κάτι άλλο εξ ίσου ρηχό.

Άρα ηθική και βάθος είναι όροι ταυτόσημοι.

Σοφία Άντζακα

Συνοδοιπόροι είμαστε με τον ίδιο προορισμό...

ΞΑΝΘΗ ΦΙΛΟΣΟΦΕΙΝ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ