Πώς οι ενοχλητικές σκέψεις χαλάνε τη μέρα και τη νύχτα μας

Σας έχει τύχει να είστε όλη μέρα αγχωμένοι επειδή δεν μπορείτε να σταματήσετε να σκέφτεστε κάτι άδικο που συνέβη το πρωί; Ή την προηγούμενη εβδομάδα; Αυτή η ανθρώπινη τάση να βασανιζόμαστε προσπαθώντας να ξεδιαλύνουμε τα πράγματα, είναι συνηθισμένη και λανθασμένη. Όταν κολλάμε στις ίδιες κακές σκέψεις, αυτές οι σκέψεις γίνονται όλο και πιο αρνητικές με αυξητικό ρυθμό, τότε μιλάμε για ‘αναμηρυκασμό’, ή ‘αναμάσημα’ της σκέψης. Αυτό το φαινόμενο μπορεί να βλάψει τόσο τον σωματικό όσο και τον συναισθηματικό σας κόσμο.

Τι ακριβώς είναι το ‘Αναμάσημα’ της Σκέψης

Το ‘ αναμάσημα’ της σκέψης αποτελείται από δύο ξεχωριστές μεταβλητές-τη συλλογή και την αναπαραγωγή. Το κομμάτι της συλλογής μπορεί στην πραγματικότητα να φανεί χρήσιμο -  το να συλλογιζόμαστε για ένα πρόβλημα μπορεί να μας οδηγήσει σε μια λύση. Επιπλέον, το να συλλογίζεστε συγκεκριμένα γεγονότα, μπορεί να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε δυνατά συναισθήματα που σχετίζονται με το θέμα. Εντούτοις, το ‘αναμάσημα’ της σκέψης γενικά, και η αναπαραγωγή της ειδικά, σχετίζονται με λιγότερη ενεργητική συμπεριφορά και περισσότερη αρνητική διάθεση. Όταν αυτό συμβαίνει και σε διαπροσωπικό επίπεδο, όταν δηλαδή αυτή η συμπεριφορά αναμεταδίδεται σε προφορικό επίπεδο, για παράδειγμα σε κάποιο φίλο, μέχρις εξαντλήσεως του θέματος, τότε το άγχος αυξάνει και στους δύο συνομιλητές. Έτσι, αν πιάνετε τον εαυτό σας συνεχώς να κάνει τις ίδιες σκέψεις, αναλογιζόμενοι τι θα έπρεπε να έχετε πει ή κάνει, χωρίς να αναλαμβάνετε μια αντίστοιχη δράση, πιθανώς θα κάνετε τον εαυτό σας να νιώθει περισσότερο στρες και πιθανώς βιώνετε μερικές από τις αρνητικές επιδράσεις του ‘αναμασήματος’ της σκέψης.

Το Τίμημα του ‘Αναμασήματος’ της Σκέψης

Το φαινόμενο της εμμονής μια σκέψης, κατά περίεργο τρόπο μπορεί να γίνεται μία μη ελεγχόμενη διαδικασία, και ενδεχομένως να έχει περάσει κάποια ώρα ώσπου να συνειδητοποιήσετε ότι το κάνετε. Πέραν όμως ότι αποσπά την προσοχή σας, έχει αρνητικές συνέπειες.

Άγχος: όσο πιο πολλές αρνητικές σκέψεις κάνει κανείς, τόσο περισσότερο στρες και άγχος έχει.  Αυτό μάλιστα είναι μετρίσιμο, αφού αυξάνεται η κορτιζόλη, η ορμόνη του στρες. Δεν είναι τυχαίο επίσης το ότι κυκλοφορούν πολλοί οδηγοί αυτοβοήθειας, βιβλία για τη διαχείριση του στρες.

Αρνητικό Πλαίσιο Σκέψης: Το ‘αναμάσημα’ της σκέψης έχει αρνητική επίδραση και προκαλεί περισσότερη καταθλιπτική, μελαγχολική διάθεση. Κάτι τέτοιο όχι μόνο είναι δυσάρεστο, αλλά επηρεάζει και την ποιότητα ζωής του ανθρώπου.

Λιγότερο Ενεργητική Συμπεριφορά: Τη στιγμή που κάποιος μπαίνει στη διαδικασία εμμονής σε μια σκέψη με την πρόθεση να επιλύσει ένα πρόβλημα,  έρευνες δείχνουν ότι αυτό έχει το αντίθετο αποτέλεσμα!  Δηλαδή, όταν κανείς τα σκέφτεται και τα ξανασκέφτεται όλα κλωθογυρίζοντάς τα στο νου του, το αποτέλεσμα είναι ότι τελματώνει και δεν αναλαμβάνει δράση.  Αυτό σημαίνει ότι η εμμονή και η αναπαραγωγή μιας σκέψης μπορεί να οδηγήσει σε μια καθοδική πορεία αρνητικότητας.

Υπονόμευση του Εαυτού: Έρευνες έχουν συσχετίσει τον ‘αναμηρυκασμό’ της σκέψης με αρνητικές πρακτικές αντιμετώπισης του στρες, όπως υπερβολική κατανάλωση τροφής, αλκοόλ, τσιγάρων. Τέτοιου είδους συμπεριφορές μπορεί να δημιουργήσουν έναν συνεχή κύκλο ακόμα πιο αγχωτικό, αρνητικό και καταστροφικό.

Υπέρταση: Έχει βρεθεί μια ακόμα σύνδεση μεταξύ της εμμονής σε μια σκέψη και την υπέρταση. Η πρακτική αυτή επιμηκύνει την επίδραση του στρες, αυξάνοντας έτσι τη βλάβη που προκαλεί στην καρδιά. Εξαιτίας των κινδύνων για την υγεία που οφείλονται στην υπέρταση, είναι ιδιαιτέρως σημαντικό να αντιμετωπίσετε την εμμονή αυτή και να βρείτε υγιείς στρατηγικές διαχείρισης του άγχους.

Δρ. Λίζα Βάρβογλη, Ph.D., Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

greekpsychologypages

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ