Goetheanum: Έχουν τα κτίρια ψυχή;

        

                                                                                Της Βασιλίκας Σαριλάκη

“Να συμφιλιώσουμε τις τέχνες: αυτό είναι που προσπαθήσαμε να κάνουμε - για πρώτη φορά, και σε μια μικρή, στοιχειώδη κλίμακα - στο κτίριο Goetheanum. Και δεν θελήσαμε να μιλήσουμε για αυτό με ένα ψυχρό και αφηρημένο τρόπο, αλλά ενσωματώσαμε στην αρχιτεκτονική του κτιρίου, ένα δείγμα αυτής της συμφιλίωσης μιας μουσικής διάθεσης με μια αρχιτεκτονική μορφή.” Rudolf Steiner.

                                                                                     Το πρώτο  Goetheanum
Το Goetheanum είναι ένα πνευματικό κέντρο που σχεδίασε και  ίδρυσε ο Rudolf Steiner το 1913  στο Dornach της Ελβετίας. Ο Steiner, ιδρυτής της Ανθρωποσοφίας, που έχει σχεδιάσει 2 συνολικά Goetheanum, αλλά κι άλλα αρχιτεκτονήματα, πίστευε στην δημιουργία μίας υγιέστερης κοινωνίας μέσα από την ενόραση των ανθρώπων, πίστευε στην χρήση  φυσικών υλικών αλλά και στην λειτουργικότητα των οργανικών, καμπύλων μορφών στην αρχιτεκτονική. Πίστευε με λίγα λόγια σε μια αρχιτεκτονική που θα εξυπηρετούσε υλικές και ψυχικές ανάγκες στην υπηρεσία της ανθρώπινης ζωής και της αυτογνωσίας. Το Goetheanum είναι ένα πολύ γνωστό κτίριο στην ιστορία της αρχιτεκτονικής.. Σύγχρονοι  αρχιτέκτονες που το έχουν επισκεφθεί και εξήραν την αρχιτεκτονική του είναι οι: Henry van de Velde, Frank Lloyd Wright, Hans Scharoun και Frank Gehry.


Πολυάριθμοι εικαστικοί καλλιτέχνες συνέβαλαν στο κτίριο: μια ομάδα από αρχιτέκτονες δημιούργησαν την ασυνήθιστη ξύλινη δομή των διπλών θόλων κάμπτοντας μια συγκεκριμένη βάση, πρόσθεσαν χρωματιστά γυάλινα παράθυρα που ζωντάνεψαν το κτίριο, διάφοροι ζωγράφοι επίσης διακόσμησαν την οροφή με μοτίβα που απεικόνιζαν την πορεία της ανθρώπινης εξέλιξης, ενώ οι γλύπτες χάραξαν τις τεράστιες βάσεις των κιόνων, θόλους κι άλλα εσωτερικά στοιχεία του κτιρίου -που άλλωστε χαρακτηρίζεται από την γλυπτική του υπόσταση πολύ έντονα-. Ήδη κατά τη διάρκεια της κατασκευής, μουσικοί,  ηθοποιοί και χορευτές έκαναν τέχνη και performances σε ένα γειτονικό εργαστήριο. Όταν η αίθουσα Goetheanum ολοκληρώθηκε, το 1919, οι performances μεταφέρθηκαν απλώς στον χώρο που βρισκόταν κάτω από το μικρότερο θόλο του Goetheanum… Τρία χρόνια αργότερα δυστυχώς το πρώτο κτίριο καταστράφηκε..Οπότε ο Steiner ανέλαβε να κάνει το δεύτερο..
 
Το κτίριο εσωτερικά είναι βυθισμένο κυριολεκτικά σε μια ποίηση γλυπτικών ρυθμών, καμπύλων σχημάτων και πάλ χρωμάτων που ενοποιούν το σύνολο των μορφών σε ένα τρυφερό (!) ύφος αρχιτεκτονικής έκφρασης αφού κατά τον Steiner δεν θα έπρεπε απλώς να αποδίδει ιδιότητες του φυσικού σώματός μας αλλά και του αστρικού που χαρακτηρίζεται από μουσικές ιδιότητες!

         
H αρχιτεκτονική του Steiner χαρακτηρίζεται από την απελευθέρωση των παραδοσιακών αρχιτεκτονικών περιορισμών, ιδίως από την άρση της υιοθέτησης της ορθής γωνίας ως βάσης για το σχέδιο οικοδόμησης. Αυτό το πέτυχε ήδη στο πρώτο Goetheanum χρησιμοποιώντας ξύλο που παρήγγειλε σε κατασκευαστές σκαφών προκειμένου να κατασκευάσει τις στρογγυλεμένες φόρμες του που χαρακτηρίζουν τις σκεπές, τα κουφώματα τις πόρτες και τα παράθυρα.. Για το δεύτερο Goetheanum χρησιμοποίησε σκυρόδεμα για να πετύχει γλυπτικές μορφές σε μεγάλη, αρχιτεκτονική κλίμακα. Η χρήση του σκυροδέματος για την επίτευξη οργανικά εκφραστικών μορφών ήταν μια καινοτομία για εκείνη την εποχή. Και στα δύο κτίρια, ο  Steiner δημιούργησε πολύ εκφραστικές κι όμορφες, αρμονικές φόρμες . Ο Steiner σχεδίασε περίπου 12-13 άλλα οικοδομήματα, κυρίως κατοικίες μέσα και γύρω από το Dornach.
 
Rudolf Steiner: “Όταν η αρχιτεκτονική, αρχίζει να μας επηρεάζει εσωτερικά, συνειδητοποιούμε ότι υπάρχει ένα πληρέστερο αίσθημα του κόσμου, το οποίο μας ωθεί, ωθεί την ψυχή μας να εξωτερικευτεί, να  συμμετέχει στα πράγματα του κόσμου.. Γιατί η ψυχή μας δεν περιορίζεται τότε πλέον από το δέρμα του σώματός μας, αλλά συμμετέχει στο σύμπαν. Αυτός είναι ένας τρόπος να το συνειδητοποιήσεις αυτό.. Θα καταλάβουμε, επίσης, ότι ενώ  το εξωτερικό αρχιτεκτονικό στοιχείο μας στηρίζει, βαραίνοντας προς τα κάτω την ύπαρξή μας και δημιουργώντας μια ισορροπία, εμείς οι ίδιοι σε αυτή τη συνάντησή μας με το αρχιτεκτονικό στοιχείο, αναπτύσσουμε μια μουσική αίσθηση.”

 
“Η Αρχιτεκτονική παράγει μια μουσική διάθεση στην εσωτερική μας ύπαρξη, και βλέπουμε ότι παρότι τα στοιχεία της αρχιτεκτονικής με εκείνα της μουσικής φαίνονται πολύ διαφορετικά, αν τα δεις εξωτερικά, μέσω αυτής της μουσικής διάθεσης που μας δημιουργείται, η  αρχιτεκτονική μας εμπειρία επιφέρει μια συμφιλίωση, μια ισορροπία μεταξύ αυτών των δύο στοιχείων."

         
“Αν εξερευνήσετε τι παρουσιάζεται στη σειρά των πυλώνων και όλα όσα σχετίζονται με αυτούς, θα ανακαλύψετε ότι κάναμε μια προσπάθεια να βαρύνουμε τα στοιχεία της υποστήριξης, που γέρνουν προς τα κάτω και να το εξισορροπήσουμε  με μια ζωντανή κίνηση.,. Οι πυλώνες μας δεν είναι απλώς υποστηρικτικά στοιχεία όπως και τα επιστύλια, που εκτείνονται πάνω από τους πυλώνες δεν έχουν μόνο το χαρακτήρα της ανάπαυσης, υπηρετώντας μόνο την κορυφή γύρω από τους πυλώνες , αλλά έχουν έναν χαρακτήρα της ζωντανής ανάπτυξης, προέκτασης και κίνησης.”

“Προσπαθήσαμε να μεταφέρουμε τις αρχιτεκτονικές μορφές σε μια μουσική ροή, και να δημιουργήσουμε ένα συναίσθημα σε κάποιον που μπορεί να δει την αλληλεπίδραση μεταξύ των πυλώνων και όλων των πραγμάτων που τα συνδέουν. Αυτό μπορεί από μόνο του να διεγείρει ένα μουσικό κλίμα στην ψυχή.” Και θάλεγε κανείς πως η παρακάτω εικόνα μόνο να το επιβεβαιώσει μπορεί..η δε χρωματική αρμονία και διαβάθμιση εμένα μου θυμίζει έργο του μεγάλου Rothko.. <3

Η ψυχή των κιόνων. “Μπορεί κανείς να αισθανθεί μια αόρατη μουσική, την ψυχή των κιόνων και τις αρχιτεκτονικές και γλυπτικές φόρμες που υπάρχουν σε αυτούς. Είναι σαν να έχουν ψυχή. Και η αλληλοεπίδραση των καλών τεχνών και των μορφών τους διαμέσου των μουσικών διαθέσεων που θα αποτελέσει ουσιαστικά το ιδανικό της τέχνης του μέλλοντος. Η μουσική του μέλλοντος θα είναι πιο γλυπτική από αυτήν του παρελθόντος.Η αρχιτεκτονική και η γλυπτική του μέλλοντος θα είναι πιο μουσικές από ότι ήταν στο παρελθόν. Αυτό θα είναι το βασικό. Ωστόσο, αυτό δεν θα σταματήσει τη μουσική από το να είναι μια ανεξάρτητη τέχνη. Αντίθετα, θα γίνει όλο και πιο πλούσια καθώς θα διεισδύει στα μυστικά των τόνων, όπως είπαμε χθες, δημιουργώντας μουσικές φόρμες από έξω,  από τα πνευματικά θεμέλια του σύμπαντος.

Ωστόσο, όπως κάθε τι που είναι μέσα , θα πρέπει επίσης να είναι έξω,  -έτσι και στην τέχνη οτιδήποτε ζωντανό πρέπει να ενσωματωθεί σε ένα είδος οργανισμού - ο κόσμος της ψυχής ανάμεσα στη σειρά των πυλώνων και οτιδήποτε τους ανήκει  πρέπει επίσης να ενσωματωθεί εκεί. Αυτό συμβαίνει, ή τουλάχιστον θα έπρεπε να συμβαίνει και με την ζωγραφική των θόλων. Ακριβώς όπως οι πυλώνες και ότι τους ανήκει, αποτελεί το σώμα του κτιρίου μας, έτσι θα πρέπει να εμφανίζεται στους τρούλους - όταν είστε μέσα στο κτίριο -  η ψυχή του κτιρίου.

Και όπως ακριβώς ο κόσμος φαίνεται να είναι πλήρης πνεύματος, όταν τον ερευνούνε τα όργανά μας παρατηρώντας προς τα έξω, έτσι και τα παράθυρά μας τα έχουμε φτιάξει με την νέα τέχνη της σκίασης από γυαλί που αντιπροσωπεύει το πνεύμα. Το σώμα, η ψυχή και το πνεύμα όλα θα εκφραστούν στο κτίριο μας. Το σώμα στην δομή των κιόνων, η ψυχή σε οτιδήποτε έχει να κάνει με τους θόλους, και το πνεύμα σε ό,τι υπάρχει στα παράθυρα.

Νομίζω πως δεν χρειάζονται ιδιαίτερα σχόλια στις εικόνες από μένα, ίσως το μόνο που θα ήθελα να πω είναι πως κάτι που λείπει ΠΟΛΥ στις μέρες μας είναι η πνευματικότητα στην τέχνη …αυτός είναι κι ο λόγος που μια τέτοια ανάρτηση ( προορισμένη προφανώς για ελάχιστους) αξίζει να υπάρξει.. Η συνεχής ενασχόληση με την ύλη και την μηχανικότητα της ζωής μας κάνει συνεχώς αν ξεχνάμε πως μια και μόνη φορά ζούμε.. ως σώμα, πνεύμα αλλά και ψυχή..
                                                                           

Και συνεχίζουμε με το δεύτερο κτίριο του Steiner που ξεκίνησε το 1924 για να τελειώσει το 1928 μετά τον θάνατο του Steiner....Με έδρα το Dornach  μερικά χιλιόμετρα βόρεια της Βασιλείας στην Ελβετία το δεύτερο Goetheanum αποτελεί σήμερα το κέντρο της παγκόσμιας Ανθρωποσοφικής κοινότητας και την έδρα των πνευματικών και πολιτιστικών λειτουργιών της. Με 150,000 επισκέπτες κάθε χρόνο και περίπου 200διαλέξεις διαφόρων ειδών αλλά και διάφορες διοργανώσεις, εκθέσεις κλπ αποτελεί ένα πολιτισμικό πόλο της ευρύτερης περιοχής.

Η Τέχνη ως το Φώς της Μυστηριακής Σοφίας

Αποσπάσματα από την πρώτη διάλεξη του Rudolf Steiner: Τεχνολογία και Τέχνη, Dornach, 28 Δεκεμβρίου 1914

“Η τέχνη οφείλει να μιλήσει στις ψυχές, με διαφορετικό τρόπο πλέον και το κτίριο Goetheanum  πρόκειται να είναι το πρώτο πραγματικά βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση της τέχνης αυτού του είδους και όχι βέβαια κάτι το τέλειο. Είναι στην πραγματικότητα μια απόπειρα  να δημιουργήσεις εκείνη την τέχνη που θα προκαλέσει την ψυχή  να γίνει εναργής ως προς την κατεύθυνση της σύγχρονης ζωής πλην όμως της πνευματικής σύγχρονης ζωής..

Ας θυμηθούμε την τετριμμένη σύγκριση που έκανα σε σχέση με το κτίριο  Goetheanum πριν λίγες εβδομάδες. Ρώτησα, "Πώς μπορούμε να συγκρίνουμε την επίδραση του Goetheanum με αυτή ενός παλαιότερου κτιρίου, ή ενός παλαιότερου έργου τέχνης γενικότερα;
Ένα έργο τέχνης από το παρελθόν εντυπωσίαζε με τις μορφές και τα χρώματα του. Οι μορφές και τα χρώματα του είναι που  έκαναν εντύπωση. Αν κάνουμε ένα διάγραμμά του και η φόρμα του είναι για παράδειγμα έτσι, τότε αυτή η φόρμα είχε αυτό το αποτέλεσμα στο μάτι (έκανε ένα σχέδιο). Το τί ήταν στον χώρο και με τι γέμιζε η  φόρμα ήταν αυτό που δημιουργούσε την εντύπωση. Το ίδιο και με τα χρώματα. Τα χρώματα στους τοίχους δημιουργούσαν την εντύπωση.
Με το δικό μας κτίριο τα πράγματα δεν θα είναι έτσι. Το δικό μας κτίριο προορίζεται να είναι - και αυτή είναι η φοβερή σύγκριση - σαν ένα καλούπι ζελέ που δεν θα υφίσταται για τους δικούς του λόγους, (εννοεί για το εξωτερικό του περίβλημα) αλλά για χάρη του ζελέ.

Η λειτουργία του είναι να δώσει μορφή σε αυτό που τίθεται μέσα σε αυτό, και όταν είναι άδειο μπορείτε να καταλάβετε περί τίνος πρόκειται. Αυτό που κάνει το ζελέ είναι το σημαντικότερο πράγμα. Και το σημαντικότερο πράγμα με το κτίριο μας είναι το τι εμπειριώνεται ένας άνθρωπος όταν μπει μέσα στο κτίριο, οι εμπειρίες στα μύχια της ψυχής του, όταν αισθάνεται τα περιγράμματα των μορφών. Όλα αυτά τα οποία προκαλούν οι μορφές είναι στην ουσία αυτό που θα δημιουργεί αυτό το έργο τέχνης.
Το έργο τέχνης είναι αυτό που βιώνει η ψυχή όταν αισθάνεται το σχήμα των μορφών. Το έργο τέχνης είναι το ζελέ. Αυτό που έχει μέχρι σήμερα χτιστεί είναι η μούχλα του ζελέ, και γι 'αυτό έπρεπε να προσπαθήσουμε και να τροχοδρομήσουμε  ένα εντελώς νέο πρότυπο.
 
Το Goetheanum επίσης, δεν έχει στόχο να προκαλέσει μια άμεση επίδραση όπως συνηθιζόταν με την τέχνη στο παρελθόν, αλλά προορίζεται στην διάσταση της ψυχής , έτσι ώστε η ίδια η εμπειρία της ψυχής ως αποτέλεσμα αυτής της επίδρασης να είναι το έργο τέχνης..Αυτή  η διαδικασία προκαλεί μια μεταμόρφωση – για την οποία μπορώ να δώσω μόνο ενδείξεις - τη μεταμόρφωση ενός παλιού καλλιτεχνικού προτύπου σε ένα νέο, το οποίο μπορούμε να προσδιορίσουμε λέγοντας ότι, όταν η γλυπτική και το εικονιστικό στοιχείο κάνουν ένα βήμα μπροστά, αυτό οδηγεί σε ένα είδος μουσικής εμπειρίας. Υπάρχει επίσης το αντίθετο βήμα, από το μουσικό στοιχείο πίσω στη γλυπτική - ζωγραφική.
Αυτά είναι πράγματα που δεν έχουν δημιουργηθεί αυθαίρετα από την ανθρώπινη ψυχή, αλλά έχουν να κάνουν με τις πλέον ενδόμυχες ενορμήσεις. Δημιουργήθηκαν όπως όρισαν τα πνευματικά όντα που καθοδηγούν αυτή την εξέλιξη.
Το ξεκίνημα πρέπει να γίνει σε κάθε επίπεδο. Αν οι άνθρωποι βρουν ατελή πράγματα  στο κτίριο μας,  μπορούν να είναι σίγουροι ότι οι άνθρωποι που πραγματικά ασχολούνται με την κατασκευή, θα βρουν πολύ περισσότερες ατέλειες από τις δικές τους επικρίσεις - πολύ, πολύ περισσότερες. Υπάρχουν λάθη που πρέπει να βρεθούν στο κτίριο και τα οποία οι άνθρωποι που θα το αντικρύσουν για πρώτη φορά δεν θα μπορούσαν καν να διανοηθούν.
Αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Το θέμα είναι ότι η αρχή γίνεται, κι υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα που πρέπει να γίνουν. Το σημαντικό δεν είναι η τελειότητα που μπορούμε να φτάσουμε σε αυτό που θα πρέπει να συμβεί, αλλά το ότι η αρχή γίνεται με το που κάτι νέο γεννιέται εδώ, όσο ατελές και αν είναι αρχικά . Γιατί κάθε τι νέο που έρχεται στον κόσμο είναι ατελές συγκριτικά με παλιά πράγματα που έχουν αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου. Τα πράγματα που είναι παλιά έχουν φθάσει στο υψηλότερο επίπεδό τους, ενώ οι νέες δημιουργίες είναι ακόμη στα σπάργανα. Αυτό είναι προφανές.”

          The Stuttgart Eurythmeum (in a photograph from 1924) built from a design by Rudolf Steiner. It was destroyed in World War II.

  Ο Steiner δεν ήταν μόνο ο δημιουργός νέων αρχιτεκτονικών μορφών, δημιουργώντας νέα μοντέλα αρχιτεκτονικής, αλλά ήταν επίσης ο εφευρέτης εντελώς νέων τεχνικών δυνατοτήτων. Ανέπτυξε ένα συγκεκριμένο πρότυπο για την βάση των ζωγραφικών έργων στους τρούλους, κι έδωσε κατευθύνσεις για την προετοιμασία των φυτικών χρωμάτων που χρησιμοποιούνται στους δύο τρούλους. Αργότερα, ζωγράφισε επίσης το μισό του μικρού τρούλου μόνος του, και το ξύλινο σκαλιστό άγαλμα του λεγόμενου Αντιπρόσωπου της Ανθρωπότητας - αφού έκανε το μοντέλο με τα χέρια του. Σχεδίασε επίσης τα μεγάλα παράθυρα στην κύρια αίθουσα, αλλά και τα ειδικά μηχανήματα που απαιτούνται για την χάραξη τους. Δούλεψε μαζί με τους καλλιτέχνες και τους εργάτες εμψυχώνοντάς τους.
 

Rudolf Steiner

Αποσπάσματα από την δεύτερη διάλεξη με τίτλο: “Παροτρύνσεις για την μεταλλαγή
της ανθρώπινης καλλιτεχνικής εξέλιξης”, Dornach, 29 Δεκεμβρίου 1914

….Εάν παρατηρήσουμε τις διαφορετικές μορφές τέχνης, θα δούμε ότι η αρχιτεκτονική είναι αυτή που έχει περισσότερο αποσπαστεί από τον άνθρωπο ως όλον. Η αρχιτεκτονική είναι αποσπασμένη από τον άνθρωπο, επειδή αυτός την τοποθέτησε στην υπηρεσία των εξωτερικών παρορμήσεών μας, είτε εκείνων της χρησιμότητας, που απαιτούν δηλαδή  χρηστικές δομές, ή εκείνων που έχουν ιδεαλιστικούς στόχους, όπως συμβαίνει στην περίπτωση των θρησκευτικών κτηρίων. Θα δούμε επίσης πώς άλλες μορφές τέχνης έχουν μια οικειότερη σύνδεση με την πραγματική ύπαρξη του ατόμου από ότι έχει την αρχιτεκτονική. Η αρχιτεκτονική αποσυνδέεται συνεχώς με κάποιο τρόπο από τους νόμους της ανθρώπινης εσωτερικής ύπαρξης.
Κι όμως, αν το δούμε από την άποψη της πνευματικής επιστήμης, αυτός ο εξωτερικός χαρακτήρας της αρχιτεκτονικής  κατά ένα μεγάλο μέρος μπορεί να εξαφανιστεί.. Όταν αρχίζουμε να εξετάζουμε τον άνθρωπο, το πρώτο πράγμα που μας κάνει εντύπωση, -επειδή είναι το πιο εξωτερικό-, είναι το φυσικό σώμα. Αλλά το φυσικό σώμα και διαπερνάται και γεμίζει από το αιθερικό σώμα!.. Μπορούμε να το αποκαλέσουμε απλά διαστημικό σώμα ή να περιγραφεί ως κάποια οργάνωση στο διάστημα. Όμως το αιθερικό σώμα, που κατοικεί στο φυσικό σώμα και, όπως ξέρετε, επεκτείνεται πέρα από τα όρια του φυσικού σώματος, συνδέεται στενά με ολόκληρο τον κόσμο, και δεν μπορεί να το διανοηθούμε χωρίς την έννοια του χρόνου.
Βασικά όλα στο αιθερικό σώμα είναι ρυθμός. Ένας κυκλικός ρυθμός μιας κίνησης ή δραστηριότητας, που έχει έναν χωρικό χαρακτήρα μόνο ενόσω κατοικεί στο φυσικό σώμα. Για την ανθρώπινη επινοητική αντίληψη, είναι αλήθεια πως το αιθερικό σώμα εκφράζεται στις χωρικές εικόνες αλλά αυτές δεν αποτελούν την ουσιαστική φύση του, η οποία είναι κυκλική, ρυθμική, κινούμενη στον χρόνο.


Η μουσική δεν κατέχει χώρο, αλλά είναι παρούσα στον χρόνο. Κι έτσι αυτό που έχει σημασία για το αιθερικό σώμα είναι η κινητικότητα, οι ρυθμικές μορφικές δραστηριότητες ή οι μουσικές ακολουθίες, δηλαδή η απόδοση της ποιότητας του χρόνου. Φυσικά, αυτό είναι ένα δύσκολο πράγμα για το ανθρώπινο μυαλό να το συλλάβει, καθώς είναι εξοικειωμένο κυρίως με χωρικές κι όχι με χρονικές μορφές στην αρχιτεκτονική, αλλά αξίζει τον κόπο να προσπαθήσουμε να κερδηθεί μια σαφής διάσταση το αιθερικού σώματος επιτρέποντας μουσικές ιδέες παρά χωρικές να μας βοηθήσουν.

Κατά συνέπεια μπορούμε να πούμε: Εδώ έχουμε το εξωτερικό όριο του φυσικού σώματός μας, και εάν σπρώξουμε προς τα έξω την εσωτερική μας οργάνωση, που είναι αποτυπωμένη  στο αιθερικό μας σώμα, έξω από αυτό το όριο, τότε είναι που προκύπτει  η αρχιτεκτονική. Όλοι οι νόμοι που είναι παρόντες στην αρχιτεκτονική υλική χρήση υπάρχουν και στο ανθρώπινο σώμα. Όταν προβάλλουμε τη ιδιαίτερη οργάνωση του ανθρώπινου σώματος έξω στον χώρο τότε έχουμε αρχιτεκτονική.


Έτσι η μουσική περιέχει τους νόμους του εγώ μας, εν τούτοις όχι όπως εμφανίζονται στην συνηθισμένη, καθημερινή μας ζωή, αλλά παραχωμένοι στο υποσυνείδητο, στο αστρικό σώμα.. Το εγώ μας βυθίζεται, τρόπον τινά, κάτω από την επιφάνεια του αστρικού μας σώματος, προκειμένου να ρεύσει εκεί και να αποκτήσει μια στροφορμή ανάμεσα στην οργάνωση του αστρικού μας σώματος. 
Είναι επίσης γεγονός, ότι η δυνατότητά μας να εμπειριωθούμε ένα μουσικό έργο τέχνης εξαρτάται από αυτήν την εσωτερική μουσική δραστηριότητα του αστρικού σώματος: μόνο όταν ακούμε μουσική με το ειναι μας βυθιζόμαστε αμέσως στην εμπειρία του αστρικού μας σώματος, σε ορισμένες σφαίρες που είναι υποσυνείδητες. Αυτό μας οδηγεί σε ένα πολύ σημαντικό γεγονός. Ας δούμε τους εαυτούς μας ως αστρικές υπάρξεις. Ως κατόχους, ενός αστρικού σώματος: ποια είναι η φύση μας από αυτή την άποψη; Σαν αστρικά όντα έχουμε δημιουργηθεί από τον κόσμο σύμφωνα με μουσικούς νόμους. Δεδομένου ότι είμαστε αστρικά όντα συνδεόμαστε μουσικά με τον κόσμο. Είμαστε οι ίδιοι ένα μουσικό όργανο.”

                                                                                         

                                                                                            Ευχαριστώ για την ανάγνωση   

 theartnoise

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ