Άγχος και επιληψία: Νέα ευρήματα

Παιδιά με συνυπάρχουσα επιληψία και αγχώδη διαταραχή έχουν ογκομετρικές αλλαγές στον εγκέφαλο παρόμοιες με αυτές που παρατηρούνται σε μη επιληπτικούς ασθενείς με αγχώδεις διαταραχές, δείχνει μια νέα έρευνα.

«Συχνά, το άγχος στην επιληψία θεωρείται αποτέλεσμα του απροβλέπτου των κρίσεων και δεν αντιμετωπίζεται», δήλωσε στο Medscape Medical News η Jana Jones, PhD, αναπληρωτής καθηγήτρια της Σχολής Ιατρικής και Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Wisconsin στο Madison. «Αλλά τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής υποστηρίζουν ότι υπάρχει μια υποκείμενη μη φυσιολογική νευρική βιολογία που μπορεί να επηρεάζει ορισμένες υποφλοιώδεις και φλοιϊκές περιοχές που σχετίζονται με το άγχος. Η κλινική συνέπεια του ευρήματος αυτού είναι πως οι κατάλληλες θεραπείες για τις αγχώδεις διαταραχές θα πρέπει να χρησιμοποιούνται στα παιδιά με επιληψία και άγχος, ειδικά αν η νευροβιολογία είναι παρόμοια με άτομα με άγχος, ανεξαρτήτως του αν αυτά πάσχουν από επιληψία».

Τα ευρήματα παρουσιάστηκαν στο 30ο Διεθνές Συνέδριο Επιληψίας.

Πολλαπλές Αγχώδεις Διαταραχές

Η μελέτη συμπεριελάμβανε 88 παιδιά με επιληψία (24 με συνυπάρχουσα διαταραχή άγχους και 64 χωρίς) και 50 συμμετέχοντες-δείκτες χωρίς επιληψία ή άγχος που ήταν πρώτου βαθμού ξαδέρφια των ασθενών με επιληψία. Η μέση ηλικία των συμμετασχόντων ήταν 12,8 ετών (μόνο με επιληψία), 12,1 ετών (επιληψία συν άγχος) και 13,3 ετών (άτομα-δείκτες). Η ηλικία της έναρξης των κρίσεων και η διάρκεια της επιληψίας ήταν 12,1 έτη και 7,9 μήνες, αντίστοιχα, στους συμμετέχοντες με άγχος και 11,2 έτη και 8,5 μήνες στους συμμετέχοντες χωρίς άγχος. «Τα παιδιά με επιληψία εξετάσθηκαν εντός 12 μηνών από την διάγνωσή τους, είχαν φυσιολογικές νευρολογικές εξετάσεις και φυσιολογική MRI», δήλωσε η Dr Jones. Όλοι οι συμμετέχοντες και οι γονείς τους συμπλήρωσαν ένα ημιδομημένο ψυχιατρικό ερωτηματολόγιο (Kiddie Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia).

Σχετικά με τα είδη των αγχωδών διαταραχών που αναγνωρίστηκαν «η πιο συχνή διάγνωση ήταν η ειδική φοβία και δεύτερη ήταν το άγχος αποχωρισμού, ακολουθούμενο από την κοινωνική φοβία και την γενικευμένη αγχώδη διαταραχή», δήλωσε η Dr Jones. «Πολλά από τα παιδιά είχαν περισσότερες από μία διαταραχή άγχους ή συνυπήρχε και μια καταθλιπτική διαταραχή».

Οι συμμετέχοντες υπεβλήθησαν σε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου Τ1. «Εστιάσαμε στους όγκους των αμυγδαλοειδών πυρήνων του εγκεφάλου και στο πάχος του προμετωπιαίου φλοιού που σχετίζονται με την υπόθεση της βιβλιογραφίας σχετικά με τις αγχώδεις διαταραχές και τη συμμετοχή σε αυτές των εγκεφαλικών αυτών περιοχών», δήλωσε η Dr. Jones. «Οι εγκεφαλικές αυτές περιοχές δεν έχουν πραγματικά εξεταστεί στα παιδιά με νέα ή πρόσφατης έναρξης επιληψία που να είχαν επίσης και κάποια αγχώδη διαταραχή».

Αναγνώριση, Αντιμετώπιση Άγχους

Η μελέτη έδειξε πως τα παιδιά με διαταραχές άγχους και επιληψία είχαν σημαντικά μεγαλύτερο όγκο αριστερού αμυγδαλοειδούς πυρήνα συγκριτικά με παιδιά που είχαν μόνο επιληψία, όπως και με τους δείκτες. «Στα παιδιά με επιληψία και άγχος, ο όγκος τόσο του αριστερού όσο και του δεξιού αμυγδαλοειδούς πυρήνα ήταν μεγαλύτερος – αλλά σημαντικά μεγαλύτερος ήταν μόνο στον αριστερό αμυγδαλοειδή πυρήνα», σημείωσε.  Παρομοίως, τα παιδιά με επιληψία και άγχος παρουσίασαν μια λέπτυνση του φλοιού στους μετωπιαίους λοβούς, που είναι γνωστό ότι σχετίζονται με το συναίσθημα και το άγχος στον γενικό πληθυσμό.

Ειδικότερα, ο έσω κογχικός προμετωπιαίος φλοιός ήταν λεπτότερος στα παιδιά με επιληψία και άγχος συγκριτικά με τα παιδιά που είχαν μόνο επιληψία και τους συμμετέχοντες-δείκτες. Ξανά, αυτό ίσχυε και για την αριστερή και για την δεξιά πλευρά, αλλά ήταν σημαντική μόνο στην αριστερή. Εν αντιθέσει, οι ογκομετρικές αναλύσεις σε περιοχές του ιπποκάμπου και την προκεντρική έλικα δεν έδειξαν διαφορές μεταξύ των ατόμων-δεικτών, των ασθενών που είχαν μόνο επιληψία και αυτών με επιληψία και άγχος. «Τόσο οι αμυγδαλοειδείς πυρήνες του εγκεφάλου όσο και ο προμετωπιαίος φλοιός εμπλέκονται στο άγχος στον γενικό πληθυσμό», σημειώνει η Dr. Janis. «Φαίνεται ότι συνεργάζονται στενά στην ερμηνεία του άγχους και του φόβου και καθορίζουν την αντίδραση. Οι αμυγδαλοειδείς πυρήνες είναι τμήμα του μεταιχμιακού συστήματος και εμπλέκονται στις επιδράσεις της συναισθηματικής διέγερσης. Είναι γνωστοί  επίσης και ως κέντρα του φόβου. Ο προμετωπιαίος λοβός φαίνεται να ρυθμίζει την έκφραση του άγχους, του φόβου και του stress». Δήλωσε πως τα ευρήματά της δείχνουν τη σημασία της διάγνωσης και της αντιμετώπισης του άγχους σε παιδιά επιληψία.

«Γνωρίζουμε ότι το μη θεραπευόμενο άγχος στην παιδική ηλικία αυξάνει την πιθανότητα κατάθλιψης και άλλων ψυχιατρικών παθήσεων στην ενήλικη ζωή, έτσι είναι σημαντικό να αντιμετωπίζουμε νωρίς τις καταστάσεις αυτές», δήλωσε, προσθέτοντας πως η ομάδα της πρόσφατα διεξήγαγε μια πιλοτική μελέτη χρησιμοποιώντας γνσιακή-συμπεριφορική θεραπεία στην οποία τα παιδιά αντέδρασαν «αρκετά καλα».

Σημαντική Μελέτη

Σχολιάζοντας τα ευρήματα στο Medscape Medical News, η Karen Blackmon, PhD, δήλωσε πως είναι «μια σημαντική μελέτη δείχνοντας μια βασική νευροβιολογική συνιστώσα για το άγχος στην επιληψία, και όχι μια δευτεροπαθής συναισθηματική αντίδραση από το βάρος του να ζεις με επιληψία. Τα στοιχεία για τις ανωμαλίες στο δίκτυο αυτό, όπως παρουσιάστηκαν στην μελέτη αυτή, υποδηλώνουν ότι η ικανότητα περιορισμού μιας αντίδρασης φόβου μπορεί να είναι περιορισμένη σε μια υποομάδα παιδιών με επιληψία. Η γνώση αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να κατευθύνει τους θεραπευτικούς στόχους, όπως την ανάπτυξη αντιρροπιστικών στρατηγικών για την ρύθμιση του φόβου που μπορεί να χρησιμοποιούν άλλες περιοχές του εγκεφάλου», πρόσθεσε η Dr Blackmon, αναπληρώτρια καθηγήτρια νευρολογίας στο Ιατρικό Κέντρο Langone του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης.

Η Dr Blackmon προσθέτει περαιτέρω πως η μεγέθυνση των αμυγδαλοειδών πυρήνων έχει και παλαιότερα καταγραφεί στην παιδική επιληψία με συνυπάρχον άγχος. Ωστόσο, δήλωσε, αυτό που είναι νέο στην μελέτη αυτή είναι το εύρημα της λέπτυνσης του προμετωπιαίου φλοιού. « Αν υπάρχει κάποια παθολογία ή μειωμένη αποτελεσματικότητα του δικτύου στους προμετωπιαίους λοβούς στα παιδιά με επιληψία, αυτό μπορεί να αυξήσει την επιρρέπεια στο άγχος, προκαλώντας μειωμένη ικανότητα περιορισμού μιας αντίδρασης φόβου. Ιδανικά, μελλοντικές εργασίες θα πρέπει να ελέγξουν το αν υπάρχουν μη φυσιολογικές συνδέσεις μεταξύ του προμετωπιαίου φλοιού και των αμυγδαλοειδών πυρήνων σε ασθενείς με επιληψία και άγχος, θεωρώντας τις περιοχές αυτές ως τμήμα ενός δικτύου, παρά ως μεμονωμένες περιοχές», ισχυρίστηκε η Dr Blackmon.

ΠΗΓΗ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ