Ο ρόλος του Απρόβλεπτου στη Ζωή μας

Η φύση της ζωής είναι να περιέχει τόσο το χάος όσο και την τάξη. Από την αταξία αναδύονται συγκεκριμένα πρότυπα που δομούν τάξη, και ύστερα διαλύονται πάλι μέσα της και δημιουργούν χάος. Σε κάποια επίπεδα, το σώμα σου είναι εντελώς χαοτικό: με κάθε σου ανάσα, στροβιλιζόμενα άτομα οξυγόνου εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος, πλήθος από πρωτεϊνες και ένζυμα πλημμυρίζουν κάθε σου κύτταρο, ακόμη και η διέγερση των νευρώνων στον εγκέφαλό σου είναι μια αδιάκοπη καταιγίδα. Κι όμως, αυτό το χάος είναι απλώς μια όψη της τάξης, γιατί δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα κύτταρά μας αποτελούν αριστουργήματα οργανωμένης λειτουργίας κι ότι η εγκεφαλική σου δραστηριότητα καταλήγει σε λογικές σκέψεις.

Η αλήθεια είναι ότι το χάος και η τάξη συνδέονται τόσο στενά, που δεν είναι δυνατόν να διαχωριστούν. "Πρέπει πρώτα να είσαι το χάος για να μπορέσεις να γίνεις ένα άστρο που χορεύει", έλεγε ο Μέρλιν. Και αυτό είναι μια κυριολεξία, γιατί τα στροβιλιζόμενα αρχέγονα αέρια που σχημάτισαν το πρώιμο σύμπαν υπήρχαν πριν από τη γέννηση των γαλαξιών. Στην αρχή, αυτά τα αέρια δεν παρουσίαζαν κάποια δομή, κάποιο συγκεκριμένο πρότυπο, απλώς την ανεπαίσθητη τάση της αμοιβαίας έλξης. Από αυτή την ανεπαίσθητη νύξη της βαρυτικής έλξης, τέθηκε σε κίνηση μια αλυσίδα συμβάντων που σταδιακά οδήγησε στην απαρχή της δημιουργίας του ανθρώπινου DNA, ενός τόσο πολύπλοκου μορίου, που οποιαδήποτε απειροελάχιστη επέμβαση σε μία από τις 3 δισεκατομμύρια γενετικές του μονάδες μπορούσε να κάνει τη διαφορά μεταξύ της ζωής και του θανάτου.

Σε προσωπική κλίμακα, όλοι μας παλεύουμε με την τάξη και την αταξία. Τα πράγματα έχουν την τάση να διαλύονται. Αυτό που κάποτε ήταν φρέσκο και ώριμο, τελικά αποσυντίθεται΄ αυτό που ήταν κάποτε νεαρό, τελικά γερνάει και πεθαίνει. "Ο θάνατος είναι ψευδαίσθηση", έλεγε ο Μέρλιν, "αλλά ο αγώνας των θνητών ενάντια στο θάνατο είναι πέρα για πέρα αληθινός. Η αλήθεια είναι ότι κανένας από τους θνητούς δεν γνωρίζει τί πραγματικά είναι ο θάνατος. Κι όμως, αυτό το επικείμενο γεγονός είναι τόσο τρομακτικό γι' αυτούς, ώστε παλεύουν εναντίον του με νύχια και με δόντια, χωρίς να συνειδητοποιούν το τεράστιο χάος και την αταξία που προκαλούν".

Ο μάγος γνωρίζει ότι η ζωή πάντοτε οργανωνόταν από τα μέσα. Αυτές οι  ανεπαίσθητες βαρυτικές έλξεις που δημιούργησαν από το χάος τα άστρα που χορεύουν, υπάρχουν σε κάθε επίπεδο της φύσης. Το άνθος της τριανταφυλλιάς είναι απόλυτα σίγουρο ότι μεγαλώνοντας θα γίνει τριαντάφυλλο, παρόλο που όταν είναι στο στάδιο του σπόρου, δεν φαίνεται να διαφέρει από το σπόρο της φασολιάς ή της βιολέτας. Η μοναδικότητα του βρίσκεται κρυμμένη στους δίδυμους κλώνους του DNA του. Εμείς οι άνθρωποι, ωστόσο, ανησυχούμε πολύ για το τί θα γίνουμε, αναλώνοντας έτσι αμέτρητες ώρες προσπάθειας και αγώνα για να προβάλλουμε τη μοναδικότητά μας.

"Και τί σημασία έχει αν ένα πουλί ζει χωρίς να σκέφτεται ή αν ένα τριαντάφυλλο θα είναι πάντα τριαντάφυλλο;" ρώτησε ο Αρθούρος. "Αυτά δεν έχουν νου, επομένως δεν έχουν άλλη επιλογή από το να είναι αυτό που είναι".

"Πράγματι, εσείς οι θνητοί έχετε την ελεύθερη βούληση, αλλά της έχετε δώσει πολύ μεγαλύτερη σημασία από όση έχει", απάντησε ο Μέρλιν. "Εγώ ζω χωρίς επιλογές και η ζωή μου είναι πολύ πιο ευτυχισμένη".

"Χωρίς επιλογές; Μα παίρνεις τις ίδιες αποφάσεις που παίρνω κι εγώ!" διαμαρτυρήθηκε ο Αρθούρος.

Ο Μέρλιν ανασήκωσε τους ώμους του αδιάφορα. "Σε ξεγελούν τα φαινόμενα. Κοίταξε το χέρι σου. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι ανήκει σ'εσένα, κι όμως, δεν επιλέγεις τον τρόπο που αναπτύσσονται τα κύτταρα του΄ δεν έχεις ιδέα για το τί είναι αυτό που κάνει τα νεύρα και τους μυς του να κινούνται΄ δε μεγαλώνεις εσύ συνειδητά τα νύχια του ούτε θεραπεύεις την πληγή όταν το χέρι σου τραυματίζεται, έτσι δεν είναι;"

"Αυτό είναι αλήθεια, δεν κάνω τίποτε απ'όλα αυτά". 

"Με άλλα λόγια, αυτά δεν αποτελούν πλέον επιλογές για σένα", συνέχισε ο Μέρλιν. "Αυτές οι λειτουργίες έχουν ανατεθεί σε μια ακούσια πλευρά του εγκεφάλου σου, που τις εκτελεί αυτόματα.Με τον ίδιο τρόπο, όλα εκείνα στα οποία εσύ αφιερώνεις τόσο χρόνο - να σκέφτεσαι, να αποφασίζεις, να αισθάνεσαι, να επιλέγεις, να κρίνεις - εγώ τα έχω αναθέσει στην αυτόματη πλευρά του εγκεφάλου μου. Δηλαδή, με άλλα λόγια, τα έχω παραδώσει στο Θεό". 

"Και τότε για ποιο πράγμα χρησιμοποιείς το συνειδητό σου νου;", ρώτησε ο Αρθούρος.

"Για να εκτιμώ τον κόσμο και το θαύμα της ζωής. Είμαι αυτόπτης μάρτυρας όλων όσων υπάρχουν και σε διαβεβαιώνω ότι ως θέαμα, δεν υπάρχει τίποτε πιο αναπάντεχο, πιο όμορφο ή πιο ικανοποιητικό".

ΖΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ

Η σύγχρονη ζωή είναι γεμάτη πιέσεις που μας σπρώχνουν από δω κι από κει και οι περισσότεροι αντιδρούμε προσπαθώντας να επιβάλλουμε κάποια τάξη.

Ως αποτέλεσμα, η κοινωνία μας με τις χαοτικές δυνάμεις είναι μια κοινωνία ατέλειωτων νόμων και κανονισμών. Αυτό δεν μας προκαλεί έκπληξη, γιατί η τάξη μας θρέφει και η αταξία μας φοβίζει. Η αταξία είναι απρόβλεπτη και βρίσκεται έξω από τα όρια του ελέγχου μας' επομένως, μας κάνει να νιώθουμε εξουθενωμένοι. Σκέψου κάποιες φορές που η αταξία και το απρόβλεπτο τρύπωσαν ξαφνικά στη ζωή σου: το αεροπλάνο που έχασες, το αυτοκίνητο σου που χάλασε στη μέση του δρόμου, ένα αγαπημένο σου πρόσωπο που έχασε ξαφνικά τη δουλειά του.

Σχεδόν πάντοτε, αυτά τα γεγονότα βρήκαν τη λύση τους και δε δημιούργησαν κάποιο σοβαρό πρόβλημα στην ύπαρξή σου, απλώς σε ξεβόλεψαν. Παρόλα αυτά, το νευρικό σου σύστημα πιθανώς αντέδρασε πολύ έντονα, εκφράζοντας φόβο και δυσφορία όταν τα σχέδιά σου ανατράπηκαν.

Ο τρόπος με τον οποίο ανταποκρίνεται το εγώ στο χάος είναι να το μάχεται και να επιβάλλει ακόμα μεγαλύτερο έλεγχο. Την τελευταία φορά που πέταξες με το αεροπλάνο, ίσως να τσεκάρισες τρεις φορές την ώρα της πτήσης και να ξεκίνησες για το αεροδρόμιο νωρίτερα. Την επόμενη φορά που οδήγησες, πήρες τα μέτρα σου ώστε να μη χαλάσει πάλι το αυτοκίνητο.

Το πρόβλημα είναι ότι όλος αυτός ο αγώνας, η ανησυχία, ο προγραμματισμός και ο έλεγχος εναντιώνονται στη φυσική ροή της ζωής. Η ζωή συγχωνεύει την τάξη και το χάος. Δεν είναι δυνατόν να πάρεις το ένα χωρίς το άλλο. Εάν θέλεις να ακολουθείς τη ροή της ζωής, δεν είναι δυνατόν να αγωνίζεσαι ταυτόχρονα εναντίον της. Επομένως, ο αναζητητής της τελειότητας αποδέχεται ότι θα είναι πάντοτε αβέβαιος, ότι θα νιώθει πάντοτε ότι είναι εκτός ισορροπίας. "Ο ρόλος του μαθητή" έλεγε ο Μέρλιν, "είναι να σκοντάφτει πάντα, αλλά να μην πέφτει ποτέ".

Παρά το γεγονός ότι το εγώ σου μισεί το απρόβλεπτο, η αλήθεια είναι ότι έχεις ωφεληθεί πολλές φορές από αυτό. Θυμήσου για μια στιγμή τις απρόβλεπτες ευκαιρίες που συνάντησες στο δρόμο σου, την προσφορά απροσδόκητης βοήθειας, τις ξαφνικές φαεινές ιδέες και τις εμπνεύσεις, τις παρορμητικές αποφάσεις να μετακομίσεις ή να μιλήσεις σε έναν άγνωστο, που σου άνοιξαν νέους ορίζοντες. Αυτός είναι ο φυσικός τρόπος ζωής. "Η ζωή σου είναι ήδη οργανωμένη από μόνη της", έλεγε ο Μέρλιν. "Η ζωή πηγάζει από τη ζωή, το μπουμπούκι ξετυλίγεται σε άνθος, το παιδί ωριμάζει και γίνεται ενήλικος. Εμπιστέψου κάθε στάδιο της διαδικασίας, γιόρτασέ το και επίτρεψε στο επόμενο στάδιο να έρθει σε εσένα χωρίς προσπάθεια".

Υπάρχει μια απλή άσκηση που θα σου δείξει πόσο αληθινά θαυμαστό είναι να ζεις μια απρόβλεπτη ζωή. Κάθισε κάπου ήσυχα για λίγο και φαντάσου ότι μπορείς να δεις τη ζωή σου να προβάλλεται σαν ταινία μέσα στο νου σου. Ξεκίνα την προβολή της ταινίας με τα σημερινά γεγονότα και άφησε τα να εξελιχθούν με τον τρόπο που εσύ θέλεις στην αυριανή μέρα και ύστερα στην επόμενη και στην επόμενη. Φαντάσου τον εαυτό σου να μεγαλώνει' δες το μέλλον που θα είχες αν μπορούσες να έχεις όλα όσα επιθυμείς. Άφησε τη φαντασία σου να καλπάσει όπου θέλει και τελείωσε την ταινία με το θάνατό σου. Κάνε το θάνατό σου να είναι όπως τον επιθυμείς, ανώδυνο και ειρηνικό.

Όταν τελειώσεις, γύρνα ξανά και δες μια εντελώς διαφορετική ταινία. Ξεκίνα πάλι με τα σημερινά γεγονότα, αλλά δες τα να εξελίσσονται αλλιώς. Πρόκειται μόνο για φαντασίωση, επομένως δες μια άγρια, καταστροφική ζωή ή μια ζωή δραματική ή μια ζωή που μοιάζει με αγίου. Φτάσε μέχρι τη σκηνή του θανάτου σου. Τώρα γύρνα ξανά και άρχισε πάλι από την αρχή.

Ο σκοπός της άσκησης είναι να συνειδητοποιήσεις ότι όλα όσα φαντάστηκες είναι αληθινά' το μέλλον σου δεν αποτελείται από ένα μόνο σενάριο, αλλά από όλα τα πιθανά σενάρια. Αυτά τα σενάρια διακλαδώνονται στο μέλλον σαν αόρατα νήματα πιθανοτήτων. Έτσι είναι η ζωή κάθε ανθρώπου' μόνο η ψευδαίσθηση του ελέγχου είναι που μας κάνει να πιστεύουμε ότι μπορούμε να επιβάλουμε την τάξη σε αυτό που είναι ολοκληρωτικά απρόβλεπτο.

Το εγώ χρειάζεται να εξετάσει προσεκτικά τους φόβους του και να πάψει να προσπαθεί να ελέγχει. Αυτό αποτελεί ένα μεγάλο μέρος της αναζήτησης που έχεις ξεκινήσει. Αν μπορείς να αποδεχτείς τη ροή της ζωής και να ενδώσεις σε αυτήν, τότε αποδέχεσαι αυτό που είναι αληθινό. Και μόνον όταν αποδέχεσαι αυτό που είναι αληθινό μπορείς να ζήσεις με αυτό γαλήνια και ευτυχισμένα. Η εναλλακτική λύση είναι ο αγώνας που δεν τελειώνει ποτέ, επειδή είναι ένας αγώνας ενάντια σε κάτι που δεν είναι αληθινό, ενάντια σε μια χιμαιρική εικόνα της ζωής, αντί για την ίδια τη ζωή.

Από το βιβλίο: Ο Δρόμος του Μάγου, Deepak Chopra, εκδόσεις: Η Δυναμική της Επιτυχίας

ΠΗΓΗ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ