H πινακίδα του Ιδαλίου

του Χάρη Φουρνίδη

Η περίφημη πινακίδα του Ιδαλίου ανεβρέθηκε από χωρικούς στο Ιερό της Αθηνάς στην βορειοδυτική ακρόπολη της αρχαίας πόλεως το 1850 και πωλήθηκε στον Duc de Luynes ( γνωστό Γάλλο αρχαιοκάπηλο). Τα όσα αναφέρονται στην πινακίδα – που βρίσκεται σήμερα στην εθνική πινακοθήκη του Παρισιού – είναι γραμμένα στην Κυπροσυλλαβική η Κυπρομινωική γραφή η οποία έχει αποκρυπτογραφηθεί από τον Άγγλο Ασσυριολόγο G. Smith το 1876, με την βοήθεια δίγλωσσης πινακίδας ( Φοινικικής – Κυπροσυλλαβικής) που βρέθηκε στον ναό του Απόλλωνα στο Ιδάλιο.

Η πινακίδα τοποθετείται χρονικά από όλους τους ερευνητές στην κυπρο – αρχαϊκή περίοδο
( 700 – 475π.χ.χ ) και αποτελεί ουσιαστικά τον αρχαιότερο τίτλο ιδιοκτησίας στην Κύπρο. Σύμφωνα με την πινακίδα , ο βασιλιάς και η πόλη δεσμεύονται να δώσουν στον γιατρό Ονάσιλο και στα αδέλφια του γη από τα χωράφια του βασιλιά , αφού οι τελευταίοι πρόσφεραν δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στους κατοίκους του Ιδαλίου, όταν αυτό δέχθηκε επιδρομή από τους Μήδους.

Το κείμενο της πινακίδας του Ιδαλίου ( ελεύθερη απόδοση Λέανδρος Αντωνιάδη . Χρονικό . τεύχος 75. 3/11/02. Εφημερίδα Πολίτης .

1.<< Όταν οι Μήδοι και οι Κιτιείς πολιορκούσαν την πόλη του Ιδαλίου το έτος του Φιλόκυπρου του γιου του Ονασαγόρα , ο βασιλιάς Στασίκυπρος και η πόλη είχαν καλέσει το γιατρό Ονάσιλο , το γιο του Ονασίκυπρου καθώς επίσης και τ’ αδέλφια του να περιθάλψουν τους τραυματίες της μάχης χωρίς αμοιβή( από τους ίδιους τους τραυματίες ).

Ο βασιλιάς και η πόλη συμφώνησαν να δώσουν στον Ονάσιλο και στ’ αδέλφια του ως αμοιβή και φιλοδώρημα από τον οίκο του βασιλιά και από την πόλη, ένα τάλαντο αργύρου. Η αντί του ποσού του ενός ταλάντου, ο Βασιλιάς και η πόλη θα δώσουν στον Ονάσιλο και τ’ αδέλφια του από την γη του βασιλιά που βρίσκεται στην επαρχία Αλαμπρίας , το χωράφι που βρίσκεται στο βάθος. Αυτό που συνορεύει με το περβόλι του Ογχά , μαζί με όλα τα δέντρα που βρίσκονται μέσα , για να τα καρπώνονται για πάντα.

Όλα τα προϊόντα που θα πωλούν θα είναι χωρίς φόρο. Αν κανείς βγάλει από το χωράφι αυτό τον Ονάσιλο η τ’ αδέλφια του, η τα παιδιά των παιδιών του Ονασίκυπρου, εκείνος που θα τους βγάλει θα πληρώσει στον Ονάσιλο και στ΄ αδέλφια του η στα παιδιά τους το ποσό που ακολουθεί: ένα τάλαντο αργύρου.

2. Και στον Ονάσιλο μόνο , χωριστά από τ’ αδέλφια του ο βασιλιάς και η πόλη συμφώνησαν να δώσουν σαν φιλοδώρημα εκτός από την αμοιβή του το ποσό των τεσσάρων << πελέκεων >> καθώς και δύο διπλές μνες του Ιδαλίου. Η στη θέση του ποσού αυτού, ο βασιλιάς και η πόλη θα δώσουν στον Ονάσιλο από την περιουσία του βασιλιά που βρίσκεται στην πεδιάδα της Μελανίας, το χωράφι που συνορεύει με το περιβόλι του Αμήνια , μαζί μ’ όλα τα νέα καρποφόρα δέντρα που βρίσκονται μέσα στο χωράφι που προεκτείνεται μέχρι τον ποταμό Δρύμιο και ως εκείνο της Ιέρειας της Αθηνάς. Να δώσουν επίσης και το χωράφι που βρίσκεται κοντά στην περιουσία του Σίμη, εκείνο που ο Διθέμις, γιος του Αρμάνη , χρησιμοποιούσε ως περβόλι, αυτό που εκτείνεται ως του Πασαγόρα , μαζί με όλα τα καρποφόρα δέντρα που βρίσκονται μέσα. Να καρπώνεται για πάντα το χωράφι και το περβόλι με όλα τα προϊόντα που βρίσκονται μέσα χωρίς να πληρώνει φόρο. Αν κανείς βγάλει τον Ονάσιλο η τα παιδιά του από το χωράφι η το περβόλι , εκείνος που θα τους βγάλει θα πληρώσει στον Ονάσιλο η στα παιδιά του το ποσό που ακολουθεί : τέσσερις <<πέλεκεις>> και δυο διπλές μνές του Ιδαλίου.

3. Η πινακίδα που περιέχει τους όρους αυτούς , ο Βασιλιάς και η πόλη την τοποθέτησαν κάτω από προστασία της Ιέρειας της Αθηνάς του Ιδαλίου και ορκίστηκαν να μην την καταπατήσουν για πάντα .
Στην περίπτωση που κάποιος θα καταπατήσει τις συμφωνίες αυτές , οι κατάρες για τους Ιερόσυλους ας πέσουν επάνω του. Τα παιδιά του Ονασίκυπρου και τα παιδιά των παιδιών τους θα κατέχουν για πάντα τα χωράφια και τα περβόλια , όσοι θα μείνουν στην περιοχή του Ιδαλίου. >>

Πηγές : Φωτογραφίες , μετάφραση και στοιχεία της επιγραφής μπορείς να βρεις στο βιβλίο του Ανδρέα Βοσκού < Αρχαία Κυπριακή Γραμματεία> εκδόσεις Αναστάσιου Λεβέντη , 2002.
Άλλες πηγές , < Χρονικό> τεύχος 75 , Εφημερίδα Πολίτης, 3/11/2002. Εγκυκλοπαίδεια Κύπρος , τόμος 3 < ιστορία και πολιτισμός>. Αντρέα Δημητρίου < Ιδάλιο η αρχαία Πολιτεία > εκδόσεις Μαίρη Πύργου, 1993. Υπάρχουν βέβαια και οι πολύ καλές αρχαιολογικές μελέτες του Μάνσον για την κυπροσυλλαβική γραφή , εκδόσεις Βoccart , 1961 και του πρώην διευθυντή του τμήματος Αρχαιοτήτων Βάσου Καραγιώργη < Excavations in the Necropolis of Idalio > εκδόσεις τμήματος αρχαιοτήτων , 1961.

ΠΗΓΗ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ