Τετάρτη 16 Ιανουαρίου 2013

Περιμένοντας ανύπαρκτους σωτήρες!


metanastis epistimonasΤο να διαπρέψει κανείς στην Airbus ή στη Renault απέχει έτη φωτός από το να δημιουργήσει κανείς τις αντίστοιχες εταιρείες. Ο ίδιος εργαζόμενος είναι σχεδόν άχρηστος στην Ελλάδα, αφού οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για την εφαρμογή των γνώσεων παύουν..

Τα τελευταία δύο χρόνια, είναι ευρέως γνωστό ότι η οικονομική κρίση στην Ελλάδα έχει ωθήσει μεγάλο αριθμό νέων κυρίως επιστημόνων στην αναζήτηση επαγγελματικών ευκαιριών στο εξωτερικό. Η πλειοψηφία των νέων Ελλήνων θεωρεί αδύνατη την ένταξή τους στην παραγωγική διαδικασία της χώρας, τουλάχιστον υπό αξιοπρεπείς συνθήκες.


Επενδύει τεράστια ποσά για σπουδές επιπέδου master σε πανεπιστήμια του εξωτερικού ή στέλνει αιτήσεις για διδακτορικές διατριβές, θεωρώντας τις επιλογές αυτές ως προθάλαμο για την αγορά εργασίας του εξωτερικού. Έτσι, λοιπόν, αναβιώνει το πολυσυζητημένο θέμα των Ελλήνων που διαπρέπουν στο εξωτερικό και δεν αξιοποιούνται στη χώρα μας. Προσωπικά, αν και δεν διαπρέπω, ανήκω στην κατηγορία αυτή των νέων και θα ήθελα να προσπαθήσω να θέσω το θέμα στην πραγματική του διάσταση.

Είναι γεγονός πως ο αριθμός των Ελλήνων επιστημόνων που εργάζονται και διακρίνονται στο εξωτερικό είναι μεγάλος σε σύγκριση με τον πληθυσμό της χώρας. Ωστόσο, τα αίτια δεν είναι σε καμία περίπτωση βιολογικά –όπως κατά καιρούς έχουν κάποιοι ισχυριστεί-, καθώς το φαινόμενο αυτό δεν υπήρχε τις περασμένες δεκαετίες. Δεν έχουν στο γονιδίωμα τους καταγεγραμμένο οι έλληνες καμία ιδιαίτερη και διαφορετική ροπή προς την μάθηση αλλά ούτε στην επιστημονική καταξίωση, συγκριτικά με άλλους λαούς. Προσωπικά λοιπόν το αποδίδω περισσότερο στον υπέρογκο, για τα δεδομένα της παραγωγικής δυνατότητας της χώρας, αριθμό των νέων που ακολουθούν ανώτατες σπουδές –ίσως ως αποτέλεσμα της οικονομικής ευμάρειας της χώρας τα τελευταία χρόνια-, καθώς και σε λανθασμένες επιλογές στην επιλογή των επιστημονικών αντικειμένων που προωθούνται κεντρικά, όπως και στην κατανομή των φοιτητών σ’ αυτά.

Διάφοροι οικονομικοί και πολιτικοί παράγοντες ισχυρίζονται πως δημιουργώντας τις προϋποθέσεις επιστροφής του δυναμικού αυτού, η χώρα θα μπορούσε να πρωταγωνιστήσει σε τεχνολογικό επίπεδο. Η άποψη αυτή στερείται σοβαρής επιχειρηματολογίας και αναδεικνύει μάλιστα την άγνοια των ανθρώπων αυτών όσον αφορά την παραγωγική διαδικασία. Ο λόγος είναι καταφανής στα μάτια των ανθρώπων που εργάζονται στο εξωτερικό. Το να διαπρέψει κανείς στην Airbusή στη Renault απέχει έτη φωτός από το να δημιουργήσει κανείς τις αντίστοιχες εταιρείες. Αντίστοιχα, στον ακαδημαϊκό τομέα, το να διακριθεί κάποιος στο Cambridge ή στο Berkeley, δεν σημαίνει ούτε ότι μπορεί να κάνει έρευνα του ίδιου επιπέδου στην Ελλάδα, ούτε και προφανώς ότι μπορεί μια ομάδα επιστημόνων να στήσουν ιδρύματα αντίστοιχου κύρους. Τα ιδρύματα και οι εταιρείες αυτές διαθέτουν παράδοση τεράστια, τεχνογνωσία δεκαετιών, ενσωματώνουν τεράστια αξία από την εργασία χιλιάδων ανθρώπων στο παρελθόν. Μέρος της αξίας αυτής τίθεται αυτομάτως στην διάθεση του εργαζόμενού της και του επιτρέπει να ασκήσει ανεμπόδιστα όλο το εύρος των γνώσεών του. Ο ίδιος εργαζόμενος είναι σχεδόν άχρηστος στην Ελλάδα, αφού οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για την εφαρμογή των γνώσεων παύουν να υπάρχουν.

Ένα μεγάλο, λοιπόν, πρόβλημα της χώρας είναι ότι σπαταλά τεράστια ποσά για τη δημιουργία ενός επιστημονικού δυναμικού σε αναντιστοιχία με τις ανάγκες της. Στο δυναμικό αυτό ενσωματώνεται όλη η αξία της αποκτηθείσας γνώσης ως παραγωγική δύναμη και κατόπιν αξιοποιείται… στο εξωτερικό! Προφανώς ο νέος καρπώνεται έτσι το ποσό που επένδυσε η χώρα του, σε επίπεδο ζωής λόγω μισθολογικών και όχι μόνο απολαβών, η χώρα όμως συνολικά χάνει, αφού όχι μόνο δεν επωφελείται της δουλειάς του εργαζόμενου, αλλά ούτε καν αποσβένει το επενδυθέν κεφάλαιο για την μόρφωσή του (σχολείο, πανεπιστήμιο, κτλ).

Τέλος, τη δεδομένη στιγμή μοιάζει αδύνατο το να ξεκινήσει η χώρα να φτιάξει τεχνολογικούς κολοσσούς, όπως και το να επενδύσουν τέτοιες εταιρείες στη χώρα μας. Πιστεύω πως θα έπρεπε σαν χώρα να επαναπροσδιορίσουμε το είδος του επιστημονικού δυναμικού που παράγουμε. Είναι ασύλληπτο, π.χ. σε μια χώρα που πρωταγωνιστεί στη ναυτιλία να μην υπάρχουν στην Ελλάδα σχολές αντίστοιχου κύρους, ενώ την ίδια στιγμή να υπάρχουν ολόκληρα τμήματα στο εξωτερικό που απαρτίζονται σχεδόν αποκλειστικά από Έλληνες. Οι μύθοι θα πρέπει επιτέλους να πάψουν, η χώρα να εντοπίσει επιτέλους τα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα (comparative advantage) σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες και να δημιουργηθούν αντικειμενικές προοπτικές, .

Γεώργιος Μιχαηλίδης
Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ
Υποψήφιος Διδάκτορας στην Ecole Polytechnique Paris
[Πηγές: http://seaplaellinika.com/2012/05/05/perimenontas-aniparktous-sotires/
http://www.cmapx.polytechnique.fr/~michailidis/
http://www.polytechnique.edu/]

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Επειδη Η Ανθρωπινη Ιστορια Δεν Εχει Ειπωθει Ποτε.....Ειπαμε κι εμεις να βαλουμε το χερακι μας!

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.