Ο γραπτός και ο άγραφος νόμος στην σημερινή ελληνική κοινωνία.

 

Η Αντιγόνη εμπρός στο νεκρό Πολυνείκη, Νικηφόρος Λύτρας

Ο γραπτός και ο άγραφος νόμος στην σημερινή ελληνική κοινωνία.

Είναι μοιραίο στον τόπο μας η αέναη διαμάχη ανάμεσα στο καλό και στο κακό να συναρπάζει με τη δύναμη και την γοητεία που ασκεί στον άνθρωπο χιλιάδες χρόνια τώρα. Είναι όμως έκφραση αυτής της διαμάχης η σχέση του γραπτού με τον άγραφτο νόμο;

Στις μέρες μας η έννοια του νόμου έχει ήδη κλονιστεί ανεπανόρθωτα. Από την άλλη, η παράδοση, η σοφία του λαού και το άγραφτο δίκιο που έχει θεϊκή προέλευση μοιάζουν φαντάσματα βγαλμένα από παραμύθια. Ο άνθρωπος αδιαφορεί για τον ηθικό νόμο γιατί δεν είναι κερδοφόρος, άμεσα παραγωγικός και ωφέλιμος. Ο πολιτικός νόμος πάλι είναι ένα κατασκεύασμα πολύχρωμο κι ελαστικό ικανό να αλλάζει με κάθε φύσημα του ανέμου.

Η Αντιγόνη είναι το όμορφο πλάσμα που αφήνει τον γάμο και πηγαίνει στην κηδεία της εξαιτίας της αδιαφορίας της κοινωνίας. Υπάρχουν άνθρωποι με εμπειρία και ανάλογο κύρος να απαντήσουν στην παράλογη απόφαση του Κρέοντα να τιμωρήσει ένα λείψανο και προτιμούν την σιωπή και την συνενοχή. Έτσι η νεαρή Αντιγόνη βγαίνει μπροστά για να τηρήσει τον άγραφτο αιώνιο νόμο του σεβασμού των νεκρών. Απομεινάρι άλλου πολιτισμού, τελευταία μιας βασιλικής γενιάς απελπίζεται ολομόναχη μες στη σπηλιά κι αυτοκτονεί, ίσως επειδή ο χορός των σοφών γερόντων την έχει πείσει με τα πικρά του λόγια πως είναι το καταραμένο παιδί ενός αιμομικτικού γάμου κι επομένως ο αγώνας της είναι τερατώδης και αποκρουστικός όπως και η γενιά της.

Σοφοί γέροντες. Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει γύρω μας να αναρωτιούνται οι σημερινοί Έλληνες για την απουσία του πνευματικού κόσμου από την κρίση που ζούμε. Πόσες φορές δεν είπαμε όλοι: Μα, που είναι οι εκπρόσωποι του ελληνικού πνεύματος, οι ακαδημαϊκοί, οι αναγνωρισμένοι μεγάλοι καλλιτέχνες, οι καθηγητές των πανεπιστημιών, οι προσωπικότητες που στριμώχνονταν σε πανηγύρια όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες, ή που αρπάζουν θώκους και μισθούς σε κρατικά ιδρύματα για να βγουν να μιλήσουν στον κόσμο, για να πιέσουν για διελεύκανση των σκανδάλων για να διαμαρτυρηθούν για το ξεπούλημα της χώρας.

Η αλήθεια είναι πως αυτοί οι άνθρωποι πιστεύουν πως μας αξίζει η κρίση. Πιστεύουν πως ήταν θέμα χρόνου η τιμωρία μας γιατί, όπως είπε ένας από αυτούς μπροστά μου, πρέπει ο κόσμος να πάθει για να μάθει. Μάλιστα! Βέβαια υποφέρουν και οι ίδιοι από τις μειώσεις των μισθών κι από τα χαράτσια, αλλά συνεχίζουν να βολεύονται με τον ένα ή άλλο τρόπο, ενώ δεν παραλείπουν να διαλαλούν την αγάπη τους για τους νέους, την έγνοια τους για τον τόπο και την άμεση προβολή τους ως τα ιερά και όσια της Ελλάδας.

Εμείς, οι νεότεροι δεν τους έχουμε ανάγκη. Τους γνωρίσαμε ως αδιάφορους καθηγητές σε ρημαγμένα πανεπιστήμια, ως βιτσιόζους καλλιτέχνες που τρέχαν πίσω από την ηδονή εξαργυρώνοντας την εξουσία και τη σοφία με χυδαιότητα και μίσος για όποιον δεν ενέδιδε στο όραμα του έρωτος που ευαγγελίζονται. Τους γνωρίσαμε ως εργοδότες που χρησιμοποιούσαν ασύστολα το κρατικό χρήμα για δική τους προβολή. Τέλος τους διαβάζουμε να επιχειρηματολογούν για πολιτικά συστήματα ξεπερασμένα που εξακολουθούν να θέλουν να επιβάλουν ως εκσυγχρονισμό και ανάπτυξη…

Η Αντιγόνη τίμησε τον νεκρό αδερφό της παρόλο που πολέμησε εναντίον της πατρίδας του έχοντας συσπειρώσει τους παραδοσιακούς της εχθρούς. Ας τιμήσουμε κι εμείς τους νεκρούς μας ανεξάρτητα από τα πολτικά τους πιστεύω. Χάσαμε με τον εμφύλιο πόλεμο ανθρώπινο δυναμικό πολύτιμο για το γένος μας. Χάνουμε και τώρα Έλληνες εκλεκτούς. Θέλουμε πρόοδο; Ακούγεται αστείο, αλλά ας ρίξουμε μια ματιά στα ταφικά μας έθιμα. Από εκεί κρίνεται ο πολιτισμός μας. Να τιμήσουμε τους απόντες για να γίνουμε αξιόλογοι παρόντες. Να οραματιστούμε έναν φιλόξενο Άλλο Κόσμο για να ζήσουμε σε ένα καλύτερο παρόντα κόσμο, όπως η Αντιγόνη ήλπιζε να βρει την αγάπη των μελών της οικογένειάς της στον Άδη αφού είχε κάνει πλέον το καθήκον της απέναντι στο άταφο σώμα του αδερφού της.

Όχι δεν είναι για πέταγμα η μνήμη. Δεν είναι για τα σκουπίδια τα ιδανικά και οι αξίες της παράδοσής μας. Είναι εργαλεία για να φτιάξουμε έναν νέο οίκο, είναι όλπα για να αμυνθούμε, είναι τροφή και ζεστασιά για τις κακουχίες.

Είμαστε Έλληνες κι αυτό είναι μαζί ευθύνη και δύναμη.Ο άγραφτος νόμος, η συνείδησή μας επιτέλους αναδύονται μέσα από το σκοτάδι της ευμάρειας και της αναλγησίας τότε που θρηνούσαμε τα θύματα ενός άλλου πολέμου: τροχαία ατυχήματα, εκτρώσεις, ναρκωτικά, εγκλημάτα πάθους. Εκείνοι οι αδερφοί μας που χάθηκαν τον καιρό που η Ελλάδα δε χόρταινε επιχορηγήσεις, απάτες και κερδοσκοπίες είναι τα “παράπλευρα θύματα” ενός πνευματικού πολέμου που άφησε πίσω του μια ελληνική κοινωνία σαπισμένη, κορεσμένη και αδιάφορη.Και η Αντιγόνη; Πολλοί κλείστηκαν σε μια σπηλιά και απελπίστηκαν με την ελληνική κοινωνία. Κάποιοι όντως έφυγαν, άλλοι είναι ακόμα εκεί μέσα. Να μην κάνουμε το “λάθος” του Κρέοντα. Πρώτα να τους βγάλουμε και μετά να τιμήσουμε τον νεκρό. Δεν υπάρχει καιρός για χάσιμο. Ούτε ένας πλέον να μη χαθεί.

Α σ τ ρ α δ ε ν ή

ΠΗΓΗ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ