1. Κάρμα: ο Νόμος της Ηθικής Αιτιότητας

 

Ένα από τα αξιώματα της αρχαίας σοφίας είναι ότι υπάρχει ένα Θείο Σχέδιο  που κυβερνάται από θεμελιώδεις νόμους οι οποίοι εξακολουθούν να λειτουργούν όσο το σύμπαν είναι σε εκδήλωση. Ένας από αυτούς τους νόμους είναι  ο νόμος του Κάρμα. Ονομάζεται επίσης νόμος της Αιτίας και του Αποτελέσματος, της Προσαρμογής, της Αρμονίας και της Ηθικής Αιτιότητας.

Η Ε.Π.Μπλαβάτσκυ τον προσδιορίζει ως τον ύψιστο νόμο του Σύμπαντος, την πηγή, την προέλευση και τη βάση όλων των άλλων νόμων. Και λέει ότι «είναι ο αόρατος και άγνωστος νόμος που προσαρμόζει με σοφία,  ευφυϊα και δικαιοσύνη κάθε αποτέλεσμα στην αιτία του». Δηλαδή δεν υπάρχει αποτέλεσμα δίχως αιτία και αιτία δίχως αποτέλεσμα. Ο νόμος αυτός λειτουργεί αιώνια, απαράλλακτα και απαραβίαστα.
Eίναι αιώνιος και αντιπροσωπεύει την ίδια τη Θεότητα.

Κατά τους Πυθαγόρειους η νομοτέλεια της κοσμικής δικαιοσύνης που διέπει το φυσικό σύμπαν έχει μαθηματική διάρθρωση, εκφράζει δηλαδή άκαμπτη μαθηματική αναλογία. Και αυτή η μαθηματική ακαμψία αποκαλύπτει την ουσία και την έννοια της Δικαιοσύνης. 
Δίκαιο, κατά τον κοινωνικό νομοθέτη, είναι εκείνο που ρυθμίζει την κοινωνική ζωή κατά τρόπο «ετερόνομο», «επιτακτικό» και «εξαναγκαστικό». 
Κατά τον Θείο Νομοθέτη,  Δικαιοσύνη είναι η ισορροπία ανάμεσα στην αιτία και το αποτέλεσμά της. Αυτό είναι Αρμονία και υπάρχει όσο η Θεότητα βρίσκεται στον Υποκειμενισμό της ή όσο δεσπόζει η ομοιογένεια.

Όταν η Θεότητα εξέρχεται στη διαδικασία της ετερογένειας ή του γίγνεσθαι, τότε επέρχεται δυσαρμονία και ανισορροπία. Ανάμεσα στους δύο πόλους ομοιογένεια-ετερογένεια, πνεύμα και ύλη, καλό-κακό, υπάρχει ένας τρίτος παράγοντας ανάμεσα στις αντιθέσεις για να τις ενώνει. Αυτός ο τρίτος παράγοντας είναι ο ΝΟΜΟΣ και μάλιστα ο Νόμος του Κάρμα. Ο Νόμος είναι στο τρίπτυχο της Ύπαρξης και λειτουργεί ως μεσάζοντας που επιβάλλει και επιτηρεί την αρμονία στη διεκπεραίωση του Θείου Σχεδίου. (Καλό-Κακό-Δικαιοσύνη)

Η Παγκόσμια Συνειδητότητα από την οποία πηγάζουν οι ψυχές είναι δικαιοσύνη, συμπόνια, ενότητα και συλλογικότητα. Κάθε δράση αντίθετη προς αυτές τις αρχές που είναι εγωστρεφής, χωριστική, και άδικη  φέρνει δυσαρμονία και ανισορροπία. Ο νόμος του Κάρμα ή της Αρμονίας επεμβαίνει σε όλα τα επίπεδα της συνειδητότητας ώστε να εξισορροπεί δια του αποτελέσματος την κάθε δράση. Το κάρμα είναι το αποτέλεσμα της ηθικής ή όχι σκέψης και πράξης. Γιατί η εφαρμογή των θείων ποιοτήτων στον κόσμο μας – που αυτό τελικά είναι η πραγματοποίηση της Θείας Σκέψης - είναι αυτό που φθάνει σε μας ως ηθική. Και ηθική σημαίνει «δράση για το σύνολο» και όχι για το «προσωπικό εγώ».

Το Κάρμα μας τιμωρεί για σφάλματα, αλλά και μας καθοδηγεί για το καλό μας στα ανώτερα ύψη τελειότητας, μέσα από την πειθαρχία, την ανάπαυση και ανταμοιβή. Είναι ένας νόμος τόσο περιεκτικός στη δράση του που αγκαλιάζει ταυτόχρονα και τη φυσική και την ηθική μας ύπαρξη.

 

Κάρμα και Κύκλοι

 

Οι Δυτικοί δεν είναι εξοικειωμένοι με τη λέξη «Κάρμα». Είναι η ονομασία που υιοθετήθηκε από τους Θεόσοφους του 19^ου αι. για έναν από τους πιο σημαντικούς νόμους της φύσης. Αέναος ως προς τη λειτουργία του, ισχύει στους πλανήτες, στα συστήματα των πλανητών, στις φυλές, στα έθνη, στις οικογένειες και τα άτομα. Είναι η δίδυμη δοξασία της μετενσάρκωσης ή του νόμου των Κύκλων.

Ο Κύκλος είναι η Κινητήρια Δύναμη η οποία υποχρεώνει κάθε εκδηλωμένο να κινηθεί, να λειτουργήσει και να πραγματοποιήσει τον εξαρχής καθορισμένο κυκλικό τρόπο. Τόσο απόλυτα συνυφασμένοι είναι αυτοί οι δύο νόμοι, ώστε είναι σχεδόν αδύνατο να εξετασθεί ο ένας χωριστά από τον άλλο.
«Μόνο η γνώση των συνεχών επαναγεννήσεων της μίας και  ίδιας ατομικότητας, σε όλη τη διάρκεια κύκλου της ζωής και η διαβεβαίωση ότι οι ίδιες Μονάδες… πρέπει να περάσουν μέσα από τον Κύκλο της Ανάγκης, αμειβόμενες ή τιμωρούμενες με μια επαναγέννηση για τις ταλαιπωρίες που υπέμειναν ή για τα εγκλήματα που διέπραξαν στην προηγούμενη ζωή …. μπορεί να εξηγήσει το μυστηριώδες πρόβλημα του Καλού και του Κακού και να συμβιβάσει τον άνθρωπο με τη φοβερή αδικία της ζωής.»[1]  

«Η γνώση του Κάρμα μπορεί να μας εξηγήσει το μυστήριο πρόβλημα των αντιθέσεων και να συμφιλιώσει τον άνθρωπο με τη φοβερή και προφανή αδικία στη ζωή. Τίποτε άλλο εκτός από μια τέτοια βεβαιότητα δεν μπορεί να ηρεμήσει την επαναστατημένη αίσθηση δικαιοσύνης που νιώθουμε. Γιατί, όταν κάποιος που δεν είναι εξοικειωμένος με την ευγενή διδασκαλία κοιτάξει γύρω του και παρατηρήσει τις ανισότητες γέννησης και τύχης, διάνοιας και ικανοτήτων, όταν κανείς παρατηρήσει ότι τιμώνται μωροί και άσωτοι άνθρωποι, στους οποίους η τύχη έχει επισωρεύσει την εύνοιά της μόνο και μόνο λόγω μιας  προνομιακής γέννησης, ενώ ο εγγύτερος πλησίον τους, παρά τις διανοητικές και ευγενείς αρετές του - καθόλα πολύ πιο αξιέπαινες - χάνεται μέσα στην ένδεια και στην  έλλειψη συμπάθειας. Όταν κάποιος βλέπει όλα αυτά και πρέπει να αδιαφορήσει, ανήμπορος να ανακουφίσει τους αναξιοπαθούντες, ενώ τα αυτιά του ηχούν και η καρδιά του πονάει από τις κραυγές του πόνου oλόγυρά του - μόνον αυτή η ευλογημένη γνώση του Κάρμα τον συγκρατεί από το να αναθεματίζει τη ζωή και τους ανθρώπους καθώς και τον υποτιθέμενο Δημιουργό τους.»[2]

Κανένα σημείο ή ύπαρξη στο σύμπαν δεν εξαιρείται από τη λειτουργία του Κάρμα, αλλά όλα και όλοι  βρίσκονται υπό την επιρροή του. Είναι ο νόμος της ηθικής αιτιότητας, της δικαιοσύνης, της ανταμοιβής και της τιμωρίας. Η αιτία για τη γέννηση και επαναγέννηση, αλλά επίσης και το μέσο για απόδραση από την ενσάρκωση. Η Θεοσοφία βλέπει το Σύμπαν σαν ευφυές σύνολο, επομένως κάθε κίνηση στο Σύμπαν είναι μια δράση αυτού του συνόλου που οδηγεί σε αποτελέσματα, τα οποία με τη σειρά τους γίνονται αιτίες για περαιτέρω αποτελέσματα. Βλέποντάς το με τέτοια ευρύτητα, οι αρχαίοι Ινδοί έλεγαν ότι κάθε ύπαρξη μέχρι το Βράχμα βρισκόταν υπό την εξουσία του νόμου του Κάρμα.

Ο νόμος του Κάρμα ή της Δικαιοσύνης, είναι αυτός που θέτει τα όρια στην ανθρώπινη μονάδα, όρια που αποτελούν τον περιορισμό της δράσης της ως προς την εξάπλωση του ανήθικου και εγωιστικού στοιχείου της. Η υπακοή στον Παγκόσμιο Νόμο της Δικαιοσύνης και η εφαρμογή του αντανακλά και καλλιεργεί σε κάθε Μονάδα στο σύμπαν, αυτό που λέμε ήθος.

Για τούτο το Κάρμα είναι άμεσα συνδεδεμένο με τις σκέψεις και τις πράξεις του ανθρώπου. Είναι ο νόμος της αρμονίας που αλάνθαστα επαναφέρει σε ισορροπία κάθε διαταραχή.

Ο άνθρωπος, που δεν βλέπει πουθενά καταφύγιο ή ελπίδα, επικαλείται μεγαλόφωνα έναν Θεό που δεν απαντά και τότε φθονεί τον άλλον. Η απάντηση που του δίνεται είναι ότι αυτό «είναι θέλημα Θεού» και η δική του ερώτηση είναι το «γιατί βασανίζομαι έτσι;» Συνηθίζουμε να θεωρούμε τον Θεό απρόσιτο και νομίζουμε πως η αυθαίρετη βούλησή του προκαλεί τη δική μας δυστυχία.

Η αλήθεια είναι ότι κάθε άνθρωπος δημιουργεί και διαμορφώνει το δικό του πεπρωμένο, ότι είναι ο μόνος που κινεί τις αιτίες για τη δική του ευτυχία και δυστυχία. Σε μια ζωή σπέρνει και στην επόμενη θερίζει. Κατ’αυτόν τον τρόπο, ο νόμος του Κάρμα τον κατευθύνει στο διηνεκές.

Είναι… «Ο Υπέρτατος Νόμος του Σύμπαντος, η πηγή, η αρχή όλων των άλλων Νόμων που υπάρχουν σε ολόκληρη τη Φύση. Κάρμα είναι ο αλάθητος Νόμος, που προσαρμόζει το αποτέλεσμα στην αιτία, στο φυσικό, νοητικό και πνευματικό πεδίο του Είναι. Δεν υπάρχει αιτία, από την πιο μεγάλη ως την πιο μικρή, από την αναταραχή των κόσμων μέχρι την απλή κίνηση του χεριού μας, που να μένει χωρίς το αποτέλεσμά της. Και επειδή το όμοιο παράγει το όμοιο, το Κάρμα είναι ο αόρατος και άγνωστος Νόμος, που προσαρμόζει με σοφία, νοημοσύνη και δικαιοσύνη κάθε αποτέλεσμα στην αιτία του, επιστρέφοντάς την σ’ εκείνον που τη δημιούργησε. Αν και ο ίδιος είναι άγνωστος, γίνεται αντιληπτή η δράση του.»[3]

Το Κάρμα είναι ένας ευεργετικός νόμος, απόλυτα ευσπλαχνικός, αδυσώπητα ακριβοδίκαιος, γιατί το αληθινό έλεος δεν είναι εύνοια αλλά αμερόληπτη δικαιοσύνη. «… δεν είναι το Κάρμα που ανταμείβει ή τιμωρεί, αλλά εμείς που ανταμείβουμε ή τιμωρούμε τον εαυτό μας ανάλογα με το αν συνεργαζόμαστε με τη φύση, μέσα από τη φύση και παράλληλα με αυτήν, υπακούοντας στους νόμους από τους οποίους εξαρτάται η Αρμονία ή καταστρατηγώντας τους.»[4]

Ας δώσουμε το παράδειγμα της κίνησης μέσα σε μια λίμνη.

Όταν μια πέτρα πέφτει στο νερό, δημιουργεί κύματα. Τα κύματα ταλαντώνονται μέχρις ότου τελικά, λόγω του φαινομένου που οι φυσικοί ονομάζουν νόμο της διάχυσης της ενέργειας, ηρεμούν και το νερό επανέρχεται στην πρότερη κατάσταση. Παρομοίως, κάθε δράση σε κάθε πεδίο, παράγει διαταραχή στην ισόρροπη αρμονία του Σύμπαντος και οι δονήσεις που προκαλούνται κατ' αυτόν τον τρόπο, θα εξακολουθήσουν, εάν η περιοχή είναι περιορισμένη, μέχρις ότου αποκατασταθεί ισορροπία. Εφόσον, όμως, κάθε τέτοια διαταραχή αρχίζει από κάποιο συγκεκριμένο σημείο, είναι σαφές ότι η ισορροπία και η αρμονία μπορούν να αποκατασταθούν μόνο με την εκ νέου σύγκλιση στο ίδιο ακριβώς σημείο όλων των δυνάμεων από όπου είχαν τεθεί σε κίνηση. Εδώ, λοιπόν, αποδεικνύεται πώς οι συνέπειες των πράξεων ενός ανθρώπου, των σκέψεων του κ.λ.π. πρέπει να αντιδρούν όλες σε αυτόν με την ίδια δύναμη που προκάλεσε τη δράση τους.[5]

Γιατί τον ονομάζουμε Νόμο της Ηθικής Αιτιότητας

 «Το Κάρμα είναι μια λέξη με πολλά νοήματα και έχει έναν ειδικό όρο σχεδόν για καθεμιά από τις όψεις της. Σαν συνώνυμο του αμαρτήματος σημαίνει την εκτέλεση μιας πράξης για την επίτευξη ενός σκοπού κοσμικής και επομένως εγωιστικής επιθυμίας, η οποία δεν μπορεί παρά να είναι επιβλαβής για κάποιον άλλο. Το Κάρμα είναι η δράση, η Αιτία και το Κάρμα πάλι είναι «ο νόμος της ηθικής αιτιότητας», το αποτέλεσμα μιας πράξης που δημιουργήθηκε εγωιστικά, ενώ αντίθετα ο μεγάλος νόμος της αρμονίας βασίζεται στον αλτρουϊσμό.»[6]

Ο κόσμος όπως και ο άνθρωπος υπάρχουν διαμέσου τριών καταστάσεων συνειδητότητας: πνευματική, νοητική και φυσική ή πνεύμα, νους και σώμα. Από τις τρείς  καταστάσεις, η ανώτερη η πνευματική αν και απ’αυτήν μοιράζεται η ζωή, δεν υπόκειται στον νόμο του κάρμα. Τούτο συμβαίνει γιατί είναι έξω από τη δράση, είναι στην παρατήρηση της δράσης. Το νοητικό και φυσικό τμήμα της ζωής είναι αυτό που υπόκειται στο Κάρμα, επειδή αυτό δρα. Κάθε δράση που γίνεται για την ικανοποίηση του προσωπικού Εγώ φέρνει αποτελέσματα τα οποία για να εξουδετερωθούν θα πρέπει να γίνουν δράσεις από το ίδιο το Εγώ που τα προκάλεσε, τέτοιες ώστε να φέρουν τον ρυθμό σε τέλεια ισορροπία και αρμονία. Οι εξισορροπητικές δράσεις θα πρέπει λειτουργούν κατά της χωριστικότητας και υπέρ των άλλων. Αυτό που κρατά την ισορροπία ανάμεσα στο ένα και τα πολλά, ανάμεσα στο ατομικό και το συλλογικό, είναι, εκτός από δικαιοσύνη και κάρμα,  «ήθος» και είναι αυτό που βαστάζει την ισορροπία και την αρμονία στον φυσικό μας κόσμο.

«… το μόνο αντίδοτο για τα κακά της ζωής είναι ενότητα και αρμονία: μια Αδελφότητα ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ και αλτρουϊσμός όχι απλώς κατ’όνομα. Η συγκράτηση μιας και μόνο κακής αιτίας, θα συγκρατήσει όχι μόνο ένα, αλλά μια ποικιλία άσχημων αποτελεσμάτων.»[7]

«… Υποστηρίζουμε ακόμη ότι όλες οι οδύνες και όλα τα βάσανα είναι αποτελέσματα έλλειψης αρμονίας και ότι η μόνη και φοβερή αιτία της διαταραχής της αρμονίας είναι ο εγωισμός, σε οποιαδήποτε μορφή και αν παρουσιάζεται.»[8]

Δεν θα ήταν ‘ανεξιχνίαστοι οι οδοί’ του Κάρμα για τους ανθρώπους, αν εργάζονταν αρμονικά ενωμένοι μεταξύ τους, αντί να προτιμούν τη σύγκρουση και την πάλη…. στα αλήθεια δεν υπάρχει μέσα στη ζωή μας ούτε ένα ατύχημα, ούτε μια δύστυχη μέρα, ούτε μια θλίψη, που η αφορμή της να μη βρίσκεται στις δικές μας πράξεις αυτής ή κάποιας προηγούμενης ζωής.[9]

Από τη φύση του λοιπόν ο νόμος αυτός είναι ισορροπία, αρμονία, δικαιοσύνη, ηθική για τούτο λέγεται και νόμος της Ηθικής Αιτιότητας.

Ήθος και Ηθική

Ο φιλόσοφος που προσπαθεί να ερμηνεύσει την έννοια του όρου «ήθος» ερευνά τις αρχές της φιλοσοφίας, ενώ ο ηθικολόγος είναι αυτός που ερμηνεύει την ανθρώπινη συμπεριφορά με έναν κατηγορηματικό τρόπο επηρεασμένο από τις δικές του προθέσεις. Κατά την εγκυκλοπαίδεια Webster, το «ήθος» αφορά στο κίνητρο και τον χαρακτήρα. Η «ηθική» είναι πιο περιορισμένος όρος γιατί  δίνει έμφαση στον τρόπο, στο έθιμο και στη συνήθεια.

Ο Σωκράτης, ένας πραγματικά ηθικός άνθρωπος και δάσκαλος της ηθικής, θεωρήθηκε από την κοινωνία του «ανήθικος». Ο Σωκράτης συνήθιζε να λέει ότι ο άνθρωπος δεν ήταν εκούσια κακός και ότι το κακό είναι αποτέλεσμα της άγνοιας. Το ίδιο ακριβώς καταγράφει ο Πατάντζαλι στα Σούτρας του, όταν λέει ότι η χωριστικότητα είναι επακόλουθο της άγνοιας. Αυτό φέρνει την έλξη για ό,τι ευχαριστεί το προσωπικό εγώ και την άπωση απ’ό,τι το δυσαρεστεί. Όλα μαζί καταλήγουν στον φόβο του θανάτου, που αιτία του έχει την προσκόλληση στο ψεύτικο, το πεπερασμένο και το προσωρινό.

Στο άρθρο της «Τί είναι Αλήθεια», η  Ε.Π.Μπλαβάτσκυ αναφέρει τα εξής:

« Η ιδιοτέλεια είναι ιδιαίτερα συντηρητική και δεν θέλει να την ενοχλούν.» Και προσθέτει ότι «η ΙΔΙΟΤΕΛΕΙΑ που είναι το πρωτογεννημένο της Άγνοιας,… χωρίζει και απομακρύνει το δημιουργημένο από την Παγκόσμια Ψυχή και έτσι η ιδιοτέλεια είναι ο αξεπέραστος τοίχος ανάμεσα στον προσωπικό εαυτό και την Αλήθεια. Είναι η παραγωγική αρχή όλων των ανθρωπίνων ελαττωμάτων. Είναι το ψέμα που γεννιέται από την ανάγκη  για απόκρυψη της πραγματικότητας και ακολουθεί η υποκρισία που είναι η μάσκα του ψέμματος. Είναι ο μύκητας  που μεγαλώνει και δυναμώνει σε κάθε ανθρώπινη καρδιά καταπίνοντας όλα τα όμορφα αισθήματα. Η ιδιοτέλεια καταστρέφει κάθε ευγενικό κίνητρο μέσα μας και είναι η μόνη θεότητα που δεν φοβάται την απουσία της πίστης ή τη λιποταξία των οπαδών της. Σαν αποτέλεσμα ζούμε και υπάρχουμε μέσα σ’αυτόν τον θεό του σκότους…. που ονομάζεται «καθωσπρεπισμός.»

Αλήθεια, πότε ένας άνθρωπος είναι ανήθικος; Όταν εκλογικεύει με τον δικό του τρόπο το αρχέτυπο της δικαιοσύνης, δηλαδή του ήθους. Αυτό διαφαίνεται στη συμπεριφορά του καθώς κρίνει και απορρίπτει δίχως κανένα σεβασμό τις ιδέες και τα ιδανικά των άλλων, επειδή είναι διαφορετικά από τα δικά του.

Η προσωπική ηθική, δηλαδή ο κομφορμισμός, είναι το κακέκτυπο που παρουσιάζεται όταν και όσο το άτομο απέχει από την Αλήθεια. Και είναι αυτό η αιτία των συμφορών ανάμεσα στις προσωπικότητες, στους λαούς, στα έθνη και τις φυλές.

Αυτό το χάσμα ανάμεσα στο Ήθος και την ηθικολογία καλύπτεται από την εξέλιξη η οποία προοδευτικά μέσω του κάρμα και της μύησης διαλύει τις πλάνες και αναδεικνύει τον πνευματικό στόχο και την πραγμάτωσή του. Επακόλουθο της ηθικής συμπεριφοράς είναι μια ζωή στη γη χαρούμενη, ήρεμη, δίχως τύψεις και με προοπτικές «ευτυχίας». Ευτυχία είναι η καλή τύχη που είναι το αποτέλεσμα των ηθικών μας δράσεων που φέρνει την  καλή επαναγέννηση και την αρμονία στη ζωή μας.

ΠΗΓΗ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ