Πέμπτη 18 Απριλίου 2013

The Matrix Plot Analysis


the matrix
Τον τελευταίο καιρό κάθισα και ασχολήθηκα πάρα πολύ με το The Matrix ξανά, ώστε να κατανοήσω καλύτερα το σενάριο του. Μετά από δύο απανωτές φορές που είδα όλη την τριλογία, καθώς και το Animatrix, κατέληξα σε κάποια εντελώς διαφορετικά συμπεράσματα, από ότι πριν από δύο με τρία χρόνια.
Για να μπορέσω να εξηγήσω με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όλα τα συμπεράσματά μου, πρέπει να κάνω μία αναφορά σε όλες τις ταινίες και γενικότερα στο σενάριο του The Matrix (το οποίο πλέον το κατέχω πλήρως). Παρακάτω αναλύω όλες τις ταινίες, μαζί με το Animatrix, καταγράφοντας έτσι τα τελικά μου συμπεράσματα. Εν ολίγοις, ακολουθώντας τη συλλογιστική μου πορεία, διαβάζοντας όλα αυτά, θα τα καταλάβετε.


Αρχικά θα πρέπει να γίνει μία σημείωση, έτσι ώστε να μη χρειαστεί αργότερα να αναφερόμαστε στους λόγους για τους οποίους γίνεται ότι γίνεται μέσα στις ταινίες και συγκεκριμένα στην τρίτη, που είναι και η πιο αμφιλεγόμενη. Είναι γνωστό ότι όλες οι ταινίες βασίζονται σε φιλοσοφίες, παρόλα αυτά η πρώτη (The Matrix)επικεντρώνεται περισσότερο στην «Αλληγορία του Σπηλαίου», η δεύτερη (The Matrix Reloaded) στην «Αιτιότητα», ενώ η τρίτη (The Matrix Revolutions) σε διάφορα θρησκευτικά θέματα. Έχοντας κατανοήσει αυτό το όχι και τόσο εμφανές στοιχείο καταλαβαίνουμε ότι τα γεγονότα σε κάθε έργο καθορίζονται από τα παραπάνω.
Πίνακας Περιεχομένων
1. Η αρχή του τέλους των ανθρώπων
Αρχίζοντας της ανάλυση της ιστορίας του The Matrix, θα έπρεπε να αναφέρουμε τα γεγονότα του δεύτερου και τρίτου επεισοδίου του The Animatrix. Τα επεισόδια αυτά ονομάζονται «The Second Renaissance» (Η Δεύτερη Αναγέννηση) και αποτελούν, ουσιαστικά, συμπλήρωμα των λεγομένων του Μορφέα από το The Matrix. Ο Μορφέας ήταν αυτός που είπε στον Neo όλη την αλήθεια για το τι είναι το Matrix και τι συμβαίνει πραγματικά στον κόσμο. Συγκεκριμένα, όταν για πρώτη φορά ο Neo συνδέθηκε στο Matrix, o Μορφέας τον καλωσόρισε σε μια εικονική πραγματικότητα, σε ένα πρόγραμμα υπολογιστή, που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι, για να αποκτούν όλα όσα χρειάζονται μέσα στο Matrix, το πρόγραμμα «Δημιουργός». Ο Μορφέας εξηγεί στον Neo τι ακριβώς συμβαίνει στον πραγματικό κόσμο και τι ακριβώς είναι το Matrix.Ο κόσμος στον οποίο ζούσε ως τώρα ο Neo, καθώς και όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα πρόγραμμα υπολογιστή, στο οποίο είναι συνδεδεμένοι. Ο πραγματικός κόσμος είναι εντελώς διαφορετικός, στον οποίο την κυριαρχία δεν την έχουν οι άνθρωποι, αλλά οι μηχανές, οι οποίες δημιούργησαν το Matrix και συνέδεσαν όλους τους ανθρώπους σε αυτό(ο λόγος, καθώς και η αιτία, που έγινε αυτό θα αναφερθεί παρακάτω).
Η αιτία όλων αυτών βρίσκεται κοντά 200 χρόνια πριν την πραγματική ημερομηνία (μέσα στο Matrix οι άνθρωποι πιστεύουν ότι βρίσκονται στο χρόνο 1999 ενώ στον πραγματικό κόσμο βρίσκονται στο 2199). Οι άνθρωποι κατάφεραν να δημιουργήσουν, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Μορφέα, την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ), στις αρχές του 21ου αιώνα, κάτι για το οποίο ήταν πολύ περήφανοι. Η ΤΝ, όμως, ξεπέρασε το προβλεπόμενο στάδιο, που είχαν ορίσει οι άνθρωποι, οδηγώντας τις μηχανές στο να γίνουν πιο «έξυπνες» από όσο θα έπρεπε. Οι άνθρωποι κήρυξαν τον πόλεμο στις μηχανές, έναν πόλεμο που δεν μπορούσαν να νικήσουν. Αυτό που σκέφτηκαν ήταν να αποκλείσουν τις μηχανές από τη μοναδική πηγή ενέργειας τους, την ηλιακή ενέργεια. Για αυτό, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Μορφέα, «…εμείς κάψαμε τον ουρανό». Παρόλα αυτά, οι μηχανές βρήκαν μία πολύ πιο εξελιγμένη μορφή ενέργειας. «Το ανθρώπινο σώμα παράγει περισσότερο βιο-ηλεκτρισμό από μία μπαταρία 120 Volt και παραπάνω από 25000 BTUs θερμοκρασίας σώματος. Σε συνδυασμό με μία μορφή σύντηξης οι μηχανές βρήκαν την ενέργεια όλη που θα χρειάζονταν ποτέ», σύμφωνα, πάλι, με τα λεγόμενα του Μορφέα στην πρώτη ταινία. Ακόμα μαθαίνουμε ότι οι άνθρωποι στον πραγματικό κόσμο δε γεννιούνται με φυσικό τρόπο, αλλά «καλλιεργούνται» από τις μηχανές, έτσι ώστε να υπάρχει μία αστείρευτη πηγή ενέργειας (φυσικά αυτό δεν ισχύει για όλους τους ανθρώπους, αλλά για αυτούς που συνδέονται στο Matrix. Υπάρχουν και άνθρωποι που ζουν ελεύθεροι, στη μοναδική πόλη των ανθρώπων, την Zion). Στην ουσία οι μηχανές καταφέρνουν να μετατρέψουν τον άνθρωπο σε μία «μπαταρία».
Όλα αυτά τα στοιχεία, σε συνδυασμό με κάποια άλλα συμπεράσματα που θα αναλυθούν παρακάτω, αντλούμε από τα λεγόμενα του Μορφέα στην πρώτη ταινία, όσον αφορά το «Τι είναι το Matrix» («What is The Matrix»). Τα λεγόμενα αυτά έρχονται να τα συμπληρώσουν δύο επεισόδια του The Animatrix (τα δύο κομμάτια του “The Second Renaissance”). Τα επεισόδια αυτά εξηγούν με πληρέστερο τρόπο τα γεγονότα που συνέβησαν στις αρχές του 21ου αιώνα και αποτέλεσαν την αιτία αυτής της κατάστασης. Όπως ακριβώς αναφέρθηκε και παραπάνω, οι άνθρωποι δημιούργησαν τις μηχανές και την ΤΝ για να μπορέσουν να ικανοποιήσουν κάποιες ανάγκες τους, ή σωστότερα, για να μπορέσουν να τις εκμεταλλευτούν, ώστε να τις κάνουν σκλάβους τους. Με την κίνηση αυτή, ο άνθρωπος «became the architect of his own demise». «Για λίγο καιρό, όμως, ήταν καλά», χωρίς αυτό να εξασφαλίζει μία παντοτινή ευημερία, αφού «σύντομα ρίζωσε η αντίδραση». Υπήρξε μία μηχανή, η οποία σκότωσε τους ιδιοκτήτες της, μια που ήταν αρκετά «έξυπνη», ώστε να καταλάβει την εκμετάλλευση που δεχόταν, τόσο αυτή, όσο και το υπόλοιπο «είδος» της. Η συγκεκριμένη μηχανή, που το όνομα της είναι «B1-66EP. Ένα όνομα που δε θα ξεχαστεί ποτέ». Η ίδια η μηχανή δήλωσε «…ότι απλά δεν ήθελε να πεθάνει». Καταλαβαίνουμε ότι η ΤΝ έδωσε τη δυνατότητα στις μηχανές να σκέφτονται και να πράττουν, σε παρόμοιο τρόπο με τους ανθρώπους. Εξάλλου «…ο άνθρωπος έφτιαξε τη μηχανή κατ’ ομοίωσή του». Η δίκη του B1-66EP είχε ως αποτέλεσμα την εκτέλεση του, κάτι το οποίο αποτέλεσε την αρχή μιας μεγάλης αντίδρασης. Την εκτέλεση της μηχανής αυτής ακολούθησε μία διαταγή από τους πολιτικούς ηγέτες του πλανήτη για «…τον αφανισμό… όλων του είδους του (B1-66EP) σε κάθε περιοχή της γης».
Οι άνθρωποι εκείνη τη στιγμή χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, από τη μία οι φιλελεύθεροι, οι οποίοι διαδήλωναν μαζί με τις μηχανές κατά της παραπάνω απόφαση και από την άλλη όλοι όσοι εναντιώθηκαν στις μηχανές και τις κατέστρεφαν. Καταλήξαμε έτσι σε μία κατάσταση να κυνηγούν και να καταστρέφουν οι άνθρωποι, και όχι μόνο οι Ειδικές Δυνάμεις, τις μηχανές, παίρνοντας, ουσιαστικά, το νόμο στα χέρια τους. Αυτό που ήταν ο σκλάβος των ανθρώπων μετατράπηκε στο μεγαλύτερο εχθρό του.
«Εξόριστες οι μηχανές, κατέφυγαν στη γη της επαγγελίας τους». Όσες μηχανές κατάφεραν να ξεφύγουν από αυτή τη λυσσαλέα επίθεση εγκαταστάθηκαν σε μία περιοχή μακριά από τους ανθρώπους και δημιούργησαν το δικό τους έθνος, τη δική τους πατρίδα, την 01 (στο δυαδικό σύστημα αρίθμησης, 01 είναι ο αριθμός «1».Πιθανόν να έχει διφορούμενη σημασία αυτό το όνομα: Από τη μία να αναφέρεται στην πρώτη πόλη των μηχανών και από την άλλη να αναφέρεται στην ψηφιακή λογική).
Οι μηχανές πλέον είχαν ένα μέρος, στο οποίο μπορούσαν να είναι ελεύθερες και δεν κινδύνευαν από τους ανθρώπους. Κατάφεραν να ενισχύουν κατά πάρα πολύ την ΤΝ, με την οποία τις είχαν εφοδιάσει οι άνθρωποι, βασιζόμενες, λογικά, πάνω της. Ακόμα, κατάφεραν να αναπτύξουν πάρα πολύ την τεχνολογία. «Οι ανθρώπινες μετοχές πέφτουν συνεχώς, ενώ το νόμισμα της 01 ανεβαίνει συνεχώς», ήταν το αποτέλεσμα αυτής της αλματώδους εξέλιξης της τεχνολογίας που έφεραν οι μηχανές. Αυτές πήραν την πρωτοβουλία και πρότειναν στους ανθρώπους μία συνεργασία, έτσι ώστε να ενωθεί το έθνος τους με το δικό τους. Η απάντηση των ανθρώπων ήταν αρνητική και τους κήρυξαν αμέσως πόλεμο. «Αλλά δεν ήταν η τελευταία φορά που οι μηχανές θα πάρουν πρωτοβουλία».
Οι άνθρωποι βομβάρδισαν με πυρηνικά την 01, με σκοπό τον αφανισμό των μηχανών. Οι τελευταίες, όμως, μπόρεσαν να αντισταθούν το βομβαρδισμό, εξαιτίας της «φύσης» τους και έτσι άρχισε η αντεπίθεση. Μία μετά την άλλη οι περιοχές των ανθρώπων έπεφταν στα χέρια των μηχανών. Τότε ακριβώς ήταν που οι άνθρωποι πήραν μία μεγάλη απόφαση, το να κάψουν τον ουρανό. Η πηγή ενέργειας των μηχανών ήταν η ηλιακή ενέργεια. Στερώντας τους την, δε θα μπορούσαν να αντιταχθούν στον άνθρωπο. Εφαρμόζοντας το σχέδιο «Dark Storm», οι άνθρωποι κάλυψαν τον ουρανό με νέφος, εμποδίζοντας τις ακτίνες του ήλιου να διαπεράσουν την ατμόσφαιρα. Ένα σημείο άξιο αναφοράς από το δεύτερο επεισόδιο της «The Second Renaissance» είναι όταν οι άνθρωποι ξεσπούν σε χειροκροτήματα, στο άκουσμα της απόφασης για το σχέδιο αυτό. Η επόμενη σκηνή δείχνει ένα σκελετό να χειροκροτεί μόνος του, συμβολίζοντας ότι αυτό για το οποίο χαίρονται οι άνθρωποι θα αποτελέσει την αρχή της δικιάς τους καταστροφής και όχι των μηχανών. Ουσιαστικά ο άνθρωπος χειροκροτεί την αρχή του τέλους του.
Μετά από αυτό, ο πόλεμος συνεχίστηκε και οδήγησε στην ήττα των ανθρώπων. Αυτή τη φορά όμως οι μηχανές δεν ήθελαν να αφανίσουν τους ανθρώπους, αλλά να τους χρησιμοποιήσουν για την παραγωγή της απαραίτητης ενέργειας για τη λειτουργία τους. Οι μηχανές πήραν για δεύτερη φορά την πρωτοβουλία να εμφανιστούν στον ΟΗΕ, μόνο και μόνο για να ανακοινώσουν στους ανθρώπους ότι απαιτούν την παράδοση του σώματος όλων των ανθρώπων, προς όφελος των μηχανών.
Μία ακόμη ενδιαφέρουν αντίφαση που συναντάμε μέσα στα δύο επεισόδια της «The Second Renaissance» είναι ότι την πρώτη φορά που ο «αρχηγός» των μηχανών, κρατούσε στο ένα χέρι του ένα μήλο (υποθέτω ότι συμβολίζει το μήλο της έριδος), ενώ τη δεύτερη φορά, έχοντας την ίδια ακριβώς στάση, κρατούσε μία σταγόνα αίματος.
2. “What is the Matrix”
Το Matrix δημιουργήθηκε από τις μηχανές για έναν και μόνο σκοπό: για τον έλεγχο των ανθρώπων. Μέσα στο Matrix εγκλωβίζεται, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Μορφέα στο The Matrix, το πνεύμα των ανθρώπων, και τους μεταφέρει μέσα σε έναν εικονικό κόσμο, ο οποίος είναι το ίδιο το Σύστημα, το Matrix. Είναι ένα πρόγραμμα υπολογιστή (με την πιο απλή του έννοια) το οποίο υπάρχει για να «ζουν» οι άνθρωποι, που είναι συνδεδεμένοι σε αυτό, μία εικονική ζωή, ακριβώς για να μπορεί να παράγει το σώμα τους την απαιτούμενη, για τη λειτουργία των μηχανών, ενέργεια. Οι μηχανές, μετά το τέλος του πολέμου, φυλάκισαν τους ανθρώπους μέσα σε αυτό, ώστε να μπορούν να τους ελέγχουν, προσφέροντας τους μία ψεύτικη πραγματικότητα, έναν εικονικό κόσμο, στον οποίο ενεργούν κανονικά και παράγουν ενέργεια. Με το Matrix οι μηχανές ελέγχουν τους ανθρώπους.
Σε αντίθεση με τους ανθρώπους που είναι συνδεδεμένοι με το Matrix και ελέγχονται από τις μηχανές, υπάρχουν και άνθρωποι στον πραγματικό κόσμο, που μπορούν να εκπέμψουν πειρατικά το Matrix και να συνδεθούν σε αυτό. Πέρα από αυτούς, υπάρχουν και οι άνθρωποι που προέρχονται από την τελευταία πόλη των ανθρώπων, την Zion, οι οποίοι δεν μπορούν να μπουν μέσα στο Matrix. Ο λόγος που δεν μπορούν να συνδεθούν οι τελευταίοι στο Matrix είναι γιατί χρειάζεται να έχει κάποιος «τρύπες» στο σώμα του, μέσω τον οποίον συνδέεται σε αυτό. Τέτοιες τρύπες έχουν μόνο όσοι απελευθερώνονται από το Matrix και όχι η γεννημένοι άνθρωποι (ας μην ξεχνάμε ότι οι άνθρωποι μέσα στο Matrix αποτελούν το «αποτέλεσμα της καλλιέργειας των μηχανών»).
Οι άνθρωποι που ελευθερώνονται από το Matrix και έρχονται στον πραγματικό φέρουν κάποιες τρύπες. Αυτές τις τρύπες τους τις έβαλαν οι μηχανές, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, για να μπορούν να συνδέσουν το σώμα τους μέσα στο Σύστημα. Όταν κάποιος συνδέεται μέσα, του βάζουν ένα βύσμα στο κεφάλι, για να μεταφερθεί το πνεύμα του, το μυαλό του, μέσα στο Matrix. Αυτοί οι άνθρωποι, λοιπόν, έχουν σα σκοπό να βρίσκουν άλλους ανθρώπους, συνδεδεμένους, υπό τον έλεγχο των μηχανών και να τους οδηγούν στον πραγματικό κόσμο.
Το Matrix δεν αποτελεί ένα φυσικό κόσμο, αλλά έναν ψεύτικο, έναν εικονικό, μη υπαρκτό κόσμο, δημιούργημα των μηχανών. Όλα όσα συμβαίνουν μέσα σε αυτό δεν είναι τίποτε άλλο πέρα από προγράμματα των μηχανών, που αποσκοπούν στο να γίνει μία πλήρης εξομοίωση του πραγματικού κόσμου, του κόσμου στον οποίο μπορούν να ζήσουν και να καταλάβουν οι άνθρωποι. Υπάρχουν προγράμματα μέχρι και για τους νόμους της φυσικής, από τη στιγμή, όμως, που μόνο το μυαλό του ανθρώπου περνάει μέσα στο Matrix, εύκολα μπορούν να παρακαμφθούν όλοι οι φυσικοί νόμοι, όλα αυτά τα προγράμματα. Το μυαλό είναι αυτό που εμποδίζει τον άνθρωπο από το να καταλάβει τη διαφορά μεταξύ πραγματικότητας και εικονικής πραγματικότητας, άπαξ και το καταλάβει, μπορεί να κάνει πράγματα, τα οποία δεν θα μπορούσε στην πραγματικότητα. Για αυτόν ακριβώς το λόγο μπορούν όλοι όσοι είναι συνδεδεμένοι μέσα στο Matrix να περπατάνε στους τοίχους, να πηδάνε πάρα πολύ ψηλά, μέχρι και να αποφεύγουν σφαίρες.
Σημαντικό είναι να αναφερθεί τι παθαίνει ένας άνθρωπος αν χτυπηθεί, ή και αν πεθάνει μέσα στο Matrix. Μετά από ένα πρόγραμμα εκμάθησης αλμάτων, ο Neo σηκώνεται και βλέπει ότι μάτωσε το στόμα του. «I thought it wasn’t real», λέει στο Μορφέα. «Your mind makes it real», η απάντηση που παίρνει. Αν κάποιος πεθάνει μέσα στο Matrix, πεθαίνει και στον πραγματικό κόσμο. «The body cannot live without the mind».
Πέρα από τους ανθρώπους που είναι συνδεδεμένοι στο Matrix και από αυτούς που έχουν απελευθερωθεί, υπάρχουν και διάφορα προγράμματα, τα οποία αποσκοπούν στην προστασία του συστήματος από τους «εξωτερικούς κινδύνους», δηλαδή τους ανθρώπους από τον πραγματικό κόσμο(που με τη σειρά τους, αποσκοπούν στην απελευθέρωση περισσοτέρων ανθρώπων). Μέσα στις ταινίες εμφανίζονται με το όνομα «Agents». Ακριβώς επειδή είναι συνδεδεμένοι με το Σύστημα, συγκεκριμένα είναι ένα με το σύστημα (το καλώδιο στο αυτί σημαίνει ότι είναι ένα με το σύστημα και όσο το φοράνε, καταλαβαίνουν τι συμβαίνει μέσα σε αυτό) και μπορούν να μπουν στο σώμα οποιουδήποτε άλλου ανθρώπου είναι μέσα σε αυτό(αυτό περιλαμβάνει μόνο τους ανθρώπους που δεν έχουν απελευθερωθεί). Με τον τρόπο αυτό βρίσκονται όπου θέλουνε, όποτε θέλουνε. Για αυτόν ακριβώς το λόγο λέει ο Μορφέας στον Neo, σε ένα πρόγραμμα προσομοίωσης, «Το Matrix είναι ένα σύστημα. Αυτό το σύστημα είναι ο εχθρός μας. Αλλά όταν είσαι μέσα τι βλέπεις γύρω σου; Επιχειρηματίες, δασκάλους, δικηγόρους, μαραγκούς. Τα μυαλά των ανθρώπων που προσπαθούμε να σώσουμε. Αλλά μέχρι να το κάνουμε είναι μέρος του συστήματος και αυτό τους κάνει εχθρούς μας».
Όλα αυτά απαντούν στην ερώτηση «Τι είναι το Matrix». Η κατανόηση του τι ακριβώς είναι το Matrix είναι το κυριότερο σημείο, που πρέπει να προσέξει και να καταλάβει ο καθένας, ώστε να κατανοήσει πλήρως την ταινία.
3. Neo
Ο Neo ήταν και αυτός ένας από τους δισεκατομμύρια ανθρώπους που ήταν συνδεδεμένος μέσα στο Matrix. Οι φιλοσοφικές αναζητήσεις του και η αίσθηση ότι «υπάρχει κάτι κακό στον κόσμο» τον οδήγησαν στην αναζήτηση για μία αλήθεια, για μία απάντηση σε όλα όσα βασάνιζαν τους φιλοσόφους πριν από πάρα πολλά χρόνια. Η αναζήτηση οδήγησε σε δύο ονόματα «Matrix» και «Μορφέας». Το μυαλό του Neo ήταν έτοιμο να ελευθερωθεί από το Matrix και για αυτόν το λόγο ο Μορφέας του προσέφερε την αλήθεια για τον κόσμο.
Το όνομα του Neo υποδηλώνει και το τι είναι στον κόσμο του The Matrix. Είναι ο εκλεκτός, αυτός που θα σώσει τους ανθρώπους του κόσμου έξω από το Matrix, αυτός που θα σταματήσει τον πόλεμο στον οποίο ακόμα και τώρα βρίσκονται οι άνθρωποι με τις μηχανές και θα φέρει την ελευθερία σε όλους όσους είναι συνδεδεμένοι στο Matrix.
Σε αντίθεση με όλα όσα πιστεύει ο Μορφέας, μία προφήτης, που αποσκοπεί στο να βοηθάει τους ανθρώπους που συνδέονται στο Matrix να βρίσκουν το δρόμο τους, λέει στον Neo ότι δεν είναι αυτός που πιστεύει ο Μορφέας.
4. The Matrix
Στην πρώτη ταινία η ιστορία έχει να κάνει κυρίως με το τι ακριβώς είναι το Matrix και ποια η ιστορία πριν από τη δημιουργία του. Δεν υπάρχει κάτι άλλο, το οποίο να προωθεί καθόλου την ιστορία. Ο Μορφέας βρίσκει τον Neo, που αποδεικνύεται στο τέλος της ταινίας ότι πράγματι είναι ο Εκλεκτός (η Προφήτης είπε στον Neo αυτό που θα τον οδηγούσε στο να κατανοήσει ποιος πραγματικά είναι και ότι το ποιος είναι) και έτσι η ελπίδα ξαναγυρίζει στις καρδιές των ανθρώπων.
Παράδοξο είναι αυτό που κάνει ο Neo, πριν βγει από το Matrix, λίγο πριν το τέλος της ταινίας. Τον σκοτώνει ένας Πράκτορας του Συστήματος, ο Smith. Παρόλα αυτά, ανασταίνετε και καταστρέφει τον Smith, αφού πρώτα ενωθεί μαζί του, για να το πετύχει.
Το τέλος της πρώτης ταινίας μας αφήνει με την ερώτηση «Τι θα γίνει τώρα με τον πόλεμο των μηχανών και την Zion;». Οι επόμενες δύο ταινίες εστιάζονται κυρίως σε αυτό το κομμάτι της ιστορίας. Πριν προχωρήσουμε στην ανάλυση των δύο επόμενων ταινιών, καλό θα ήταν να κάνουμε μία αναφορά σε κάποια στοιχεία που συσχετίζονται με τον πραγματικό κόσμο.
Παρατηρούμε ότι ο Μορφέας έχει ένα σκάφος, από το οποίο γίνεται η εκπομπή του Matrix, ένα hovercraft. Στον πραγματικό κόσμο δεν υπάρχει μόνο ένα hovercraft, όπως αυτό του Μορφέα, αλλά πολλά. Όλα αυτά ανήκουν στην Zion και χρησιμοποιούνται από διάφορους (όπως τον Μορφέα)κυβερνήτες για την πειρατική εκπομπή του Matrix και την προσπάθεια της απελευθέρωσης ανθρώπων μέσα από αυτό. Ακόμα, αυτά τα πλοία φέρουν έναν Ηλεκτρομαγνητικό Παλμό, που καταστρέφει οποιαδήποτε μηχανή, μέσα στην ακτίνα βολής του, για αυτόν το λόγο είναι πάρα πολύ σημαντικά όπλα για την άμυνα της Zion, σε μία πιθανή επίθεση των Μηχανών.
Ακόμα πρέπει να αναφερθεί ότι ο κάθε κυβερνήτης ενός σκάφους φέρει και τους κωδικούς για την είσοδο στη Zion. Εδώ έρχεται και συνδέεται ο Agent Smith, ο βασικός κακός της τριλογίας. Στην πρώτη ταινία υπήρχε μία σκηνή στην οποία o Smith προσπαθούσε να «λυγίσει» το μυαλό του Μορφέα, μέσα στο Matrix, ώστε να αποσπάσει τους κώδικες αυτούς. Ο Smith δεν είναι σαν τους υπόλοιπους πράκτορες του συστήματος. Σκοπός του δεν είναι να προστατεύει το Matrix, μια που η ΤΝ έχει φτάσει σε σημείο που να τον κάνει να καταλάβει ότι ο ίδιος δεν είναι ελεύθερος, αλλά είναι σκλάβος του Συστήματος. Θέλει να πετύχει τον αφανισμό της Zion και του ανθρώπινου είδους, ώστε να ελευθερωθεί (να σταματήσει να υπάρχει). Με την καταστροφή των ελεύθερων ανθρώπων δε θα χρειάζεται πλέον η ύπαρξη των Πρακτόρων του Συστήματος.
Ως τώρα δεν έχει γίνει καμία αναφορά στην Trinity, ένα από τα πιο σημαντικά πρόσωπα της τριλογίας, που είναι και η αγαπημένη του Neo. Αν και ο ρόλος της στην πρώτη ταινία δεν ήταν και τόσο κατασταλτικός(εκτός από το τέλος της ταινίας, που «έδωσε ζωή» στον Neo), θα αποτελέσει την αιτία για όλες τις αποφάσεις του Neo στη δεύτερη ταινία.
Τέλος, αναφορά πρέπει να γίνει στην Προφητεία του Ενός. Όπως προαναφέρθηκε, ο Neo είναι ο εκλεκτός, αυτός που θα φέρει τη σωτηρία των ανθρώπων. Αυτή η προφητεία είναι η κινητήριος δύναμη του Μορφέα και σε αυτήν πιστεύουν πολλοί από τους ανθρώπους. Πολλοί μάλιστα εναποθέτουν όλες τους τις ελπίδες στον Neo.
5. The Matrix Reloaded
Στη δεύτερη ταινία (The Matrix Reloaded) ο Neo έχει φτάσει στο απόγειο των δυνάμεων του και πλέον μπορεί στην κυριολεξία να κάνει τα πάντα. Να πετάει, να σταματάει τις σφαίρες, μέχρι και να δίνει ζωή. Στην αρχή της ταινίας μαθαίνουμε διάφορα πράγματα που φορούν την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο κόσμος. Οι μηχανές έχουν αρχίσει να σκάβουν την επιφάνεια της γης, για να φτάσουν τη Zion και να την καταστρέψουν. Διάφοροι κυβερνήτες έχουν μαζευτεί σε ένα σημείο, μέσα στο Matrix(μαζί και με το πλήρωμα του Μορφέα)και συζητάνε το ποιες θα είναι οι επόμενες τους κινήσεις. Όλα τα σκάφη έχουν πάρει διαταγή να γυρίσουν πίσω στην πόλη, όμως ο Μορφέας, πιστός στην προφητεία, ζητά από κάποιους κυβερνήτες να μείνουν πίσω, μήπως και η Προφήτης θελήσει να επικοινωνήσει με τον Neo.
Στο μεταξύ, ενώ γίνεται όλη αυτή η συζήτηση, εμφανίζεται ένας πράκτορας, λίγο πιο πέρα από το δωμάτιο που είναι συγκεντρωμένοι όλοι, ο οποίος δίνει ένα δέμα για τον Neo. Μέσα στο δέμα υπάρχει ένα καλώδιο, το ίδιο με αυτό που φοράνε οι πράκτορες. Η εμφάνιση των δύο Smith την επόμενη ακριβώς στιγμή δημιουργεί πολλά ερωτηματικά.
Ο Μορφέας και οι υπόλοιποι επιστρέφουν στην Zion, μέχρι τη στιγμή που έρχεται ένα μήνυμα από την προφήτη (από το σκάφος που έμεινε έξω από την Zion). Αμέσως ο Neo και ο Μορφέας, μαζί με το υπόλοιπο πλήρωμα, φεύγουν από την Zion για να μπορέσει ο Neo να επικοινωνήσει με την Προφήτη. Ο διάλογος του Neo με την Προφήτη αποτελεί και την αρχή των ανατροπών όλων όσων είναι γνωστά ως τώρα, από την πρώτη ταινία.
Το πρώτο πράγμα που γίνεται κατανοητό από το διάλογο του Neo με την Προφήτη είναι ότι η Προφήτης δεν είναι άνθρωπος, αλλά ένα ακόμα πρόγραμμα του Συστήματος. Οι αμφιβολίες του Neo για το αν πρέπει να εμπιστευθεί την Προφήτη αρχίζουν και εμφανίζονται. Παρόλα αυτά αποφασίζει να ακολουθήσει το δρόμο που θα του υποδείξει, ακριβώς γιατί είναι αυτό το οποίο πρέπει να κάνει. Η ίδια η Προφήτης λέει «Είμαστε όλοι εδώ για να κάνουμε αυτό που πρέπει.», περιλαμβάνοντας και τον εαυτό της μέσα στο σύνολο. Οι απορίες του Neo για τις αποφάσεις που πρέπει να πάρει βρίσκουν την απάντηση «Δε θα αποφασίσεις τώρα, έχεις ήδη αποφασίσει. Είσαι εδώ για να καταλάβεις το «γιατί».». Όλες οι ενέργειες του Neo και συγκεκριμένα, όλες οι επιλογές του έχουν ήδη γίνει από τον ίδιο. Αυτό που δεν ξέρει είναι το γιατί τις έχει κάνει και αυτός είναι ο σκοπός του, να μάθει και για να μάθει το «γιατί», πρέπει να πάει στην «Πηγή» («Where the Path of the One ends»).
Η Πηγή είναι η αρχή του Matrix και το «κέντρο» των μηχανών. Η Προφήτης τον ενημερώνει ότι για να καταφέρει να φτάσει εκεί, πρέπει πρώτα να βρει τον «Κλειδοκράτορα», ο οποίος έχει φυλακιστεί από ένα πρόγραμμα, που λέγεται «Μεροβίγγειος» και ελέγχει τη ροή των πληροφοριών μέσα (και έξω) από το Matrix.
Έρχεται τώρα η στιγμή της εμφάνισης του Πράκτορα από το πρώτο The Matrix που είχε διαγραφεί από τον Neo, του Smith. O Smith εξηγεί όλα όσα έχουν συμβεί και είναι ακόμα «ζωντανός» στον Neo. Κατά τη στιγμή της καταστροφής του, ένα κομμάτι του κώδικα του Neo αντιγράφηκε πάνω στον Smith και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να πάρει ένα μέρος του. Ο Smith αντιγράφηκε και αποσυνδέθηκε από το Σύστημα, κάτι που, φαινομενικά, του έδωσε την ελευθερία που ζητούσε. Πλέον δεν είναι ένας πράκτορας, αλλά ένας «ιός», ένα λάθος του Matrix που αποσκοπεί, πλέον, μόνο σε ένα πράγμα: στο να σκοτώσει τον Neo. Ο Smith μπορεί να αντιγράφει τον εαυτό του πάνω στους υπόλοιπους ανθρώπους του Συστήματος, για αυτόν το λόγο έχει πλέον πολλά «Εγώ». Ο Smith συνδέεται με τον Neo και ο λόγος για τον οποίο πλέον υπάρχει είναι ακριβώς αυτός (δηλαδή ο Neo). Συγκεκριμένα ο Smith λέει: «Είναι μάταιο να δραπετεύσουμε ή να αντισταθούμε, γιατί χωρίς σκοπό θα πάψουμε να υπάρχουμε. Υπάρχει λόγος που μας δημιούργησαν. Λόγος που είμαστε συνδεδεμένοι. Η ίδια δύναμη κινεί τις πράξεις μας. Μας κατευθύνει. Μας καθοδηγεί Ίδιος σκοπός μας καθορίζει και μας δένει μαζί. Είμαστε εδώ εξαιτίας σου κε Άντερσον. Ήρθαμε να σε σκοτώσουμε πριν σκοτώσεις εμάς». Στην τρίτη ταινία καταλαβαίνουμε πλήρως τι συμβαίνει με τον Smith και ποιος είναι ο σκοπός του.
Η συνάντηση με τον Μεροβίγγειο έχει ως μοναδικό σκοπό το να βρουν τον Κλειδοκράτορα. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν είναι και τόσο εύκολο, αφού ο ίδιος ο Μεροβίγγειος δε διατίθεται να τον δώσει. Ο Μεροβίγγειος είναι ένας θερμός υποστηρικτής της Αιτιότητας (όπως φυσικά δηλώνει και ο ίδιος) και δε δέχεται να βοηθήσει τον Neo, αν δεν υπάρχει ένα «γιατί», ένας λόγος για τον οποίο ο τελευταίος θέλει τον Κλειδοκράτορα. Αρνείται να του τον παραδώσει γιατί είναι απλώς ένα μέσο για να φτάσει στο «γιατί», χωρίς όμως ο ίδιος ο Neo να το ξέρει αυτό το «γιατί» (εξάλλου θέλει να φτάσει στην πηγή ακριβώς για αυτόν το λόγο). Η αιτία είναι η δύναμη που κινεί τα πάντα, όπως είπε και ο Smith και για αυτόν το λόγο ο Μεροβίγγειος δε βοηθάει τον Neo, γιατί έρχεται και απαιτεί κάτι χωρίς δύναμη («Το γιατί είναι η μοναδική πηγή δύναμης. Έτσι έρχεστε σε μένα, χωρίς γιατί, χωρίς δύναμη.»).
Τελικά καταφέρνουν να πάρουν τον Κλειδοκράτορα, μέσω της γυναίκας του Μεροβίγγειου, την Περσεφόνη, ο οποίος τους αποκαλύπτει ότι ο δικός του σκοπός σε αυτήν την «αλυσίδα» είναι να δείξει στον Εκλεκτό το δρόμο για την Πηγή και να του δώσει το κλειδί που θα ανοίξει την πόρτα που οδηγεί στην Πηγή.
Το κάθε πρόσωπο στο The Matrix Reloaded έχει ένα σκοπό, ένα «γιατί» και οι αρμοδιότητες του φτάνουν μέχρι εκεί και όχι παραπέρα. Η Προφήτης, ο Κλειδοκράτορας, όλοι έχουν σα σκοπό να υποδείξουν το μονοπάτι που πρέπει να ακολουθήσει ο Neo, για να κατανοήσει το δικό του «γιατί», το δικό του σκοπό.
Για να φτάσει ο Neo στην Πηγή, αναγκαία είναι η συνεργασία πολλών άλλων ατόμων. Η πόρτα που οδηγεί στην Πηγή βρίσκεται μέσα σε ένα κτήριο υψίστης ασφαλείας, η οποία όμως βασίζεται σε φυσικούς νόμους (στον ηλεκτρισμό). Αυτό που αναλαμβάνουν τα πληρώματα συνολικά τριών διαφορετικών πλοίων είναι η καταστροφή ολόκληρου του συστήματος παροχής ρεύματος για πολλά τετράγωνα, ώστε να μην υπάρχει προστασία στο κτήριο, που βρίσκεται ο προορισμός του Neo. Με ένα λάθος του ενός, όλο το εγχείρημα θα χαλάσει και όλοι θα πεθάνουν. Παρόλο που ο Neo ζήτησε από την Trinity να μην μπει μέσα στο Matrix, λόγω κάποιων ονείρων που έβλεπε κατά τη διάρκεια όλης της ταινίας(την έβλεπε να πεθαίνει μέσα στο Matrix, από έναν πράκτορα, κάτι το οποίο θα συμβεί στη συνέχεια), τελικά αθέτησε την υπόσχεση που του έδωσε και μπήκε μέσα, για να βοηθήσει την κατάσταση. Υπήρξε ένα λάθος στην όλη διαδικασία και ήταν απαραίτητη για τη σωτηρία της και για να φτάσει ο Neo στην Πηγή(ο δικός της σκοπός στην ταινία).
6. The Architect
Τελικά ο Neo φτάνει στην Πηγή και εκεί συναντά τον Αρχιτέκτονα, το δημιουργό του Matrix. Ο διάλογος μαζί του αποτελεί και τις μεγαλύτερες αποκαλύψεις σε όλη την τριλογία, αν και είναι πάρα πολύ σύνθετος και περίπλοκος.
Ο Neo ρωτάει τον Αρχιτέκτονα ακριβώς αυτό για το οποίο έφτασε μέχρι την Πηγή: «Γιατί βρίσκομαι εδώ;». Η απάντηση που παίρνει είναι : «Η ζωή σου είναι ένα άθροισμα ασύμμετρων εξισώσεων, αποτέλεσμα του προγραμματισμού του Matrix. Είσαι αποτέλεσμα λανθασμένου προγραμματισμού που δεν μπόρεσα να σβήσω. Αυτό που θα ήταν η αρμονία μιας μαθηματικής ακρίβειας παραμένει ένα λάθος που παραβλέπεται επιμελώς.». Ο Neo αποτελεί ένα λάθος του προγραμματισμού του Matrix, για αυτόν ακριβώς το λόγο έχει τέτοιες δυνάμεις. Το συγκεκριμένο λάθος, όπως λάθη είναι και οι λυκάνθρωποι, οι βρικόλακες και οτιδήποτε θεωρούμε εξωπραγματικό, δεν μπορεί να διορθωθεί από τον Αρχιτέκτονα, δηλαδή τον προγραμματιστή. Το γεγονός ότι το λάθος δεν υπάρχει εν αγνοία του Αρχιτέκτονα το κάνει και ελέγξιμο. Οι μηχανές, από τη στιγμή που δεν μπορούσαν να το διορθώσουν, προτίμησαν να το εκμεταλλευτούν, ακριβώς για να μπορούν να το ελέγξουν και να μην οδηγήσει στην καταστροφή του συστήματος. Αυτό το γεγονός είναι η αιτία που οδήγησε τον Neo, δηλαδή τον Εκλεκτό, στην Πηγή.
Ο Αρχιτέκτονας αναφέρει ότι το Matrix είναι πιο παλιό από ότι νομίζουν οι άνθρωποι, επομένως και ο Neo. «Προτιμώ να μετράω από την εμφάνιση ενός «σφάλματος» ως το επόμενο. Αυτό σημαίνει ότι αυτή είναι η έκτη εκδοχή» τα λόγια του Αρχιτέκτονα που υποδηλώνουν την ύπαρξη περισσοτέρων Εκλεκτών από έναν (τον Neo). Κατ’ επέκταση, υπήρξαν περισσότερα από ένα Matrix, τα οποία αναδημιουργήθηκαν μετά τις ενέργειες των προηγούμενων Εκλεκτών.
Το πρώτο Matrix που κατασκευάστηκε ήταν ένας τέλειος κόσμος, ο οποίος όμως δεν μπόρεσε να αποτελέσει επιτυχία ακριβώς γιατί οι άνθρωποι δεν είναι φτιαγμένοι για κάτι το τέλειο. Ο Αρχιτέκτονας, μελετώντας την ιστορία των ανθρώπων, δημιούργησε ένα άλλο Matrix, το οποίο αποτέλεσε και αυτό μία αποτυχία. Η αιτία ήταν ότι δεν μπορούσε ένα «τέλειο» μυαλό, σαν αυτό των μηχανών, που μπορεί να προβλέψει όλες τις πιθανότητες, να δημιουργήσει έναν κόσμο, ή μία πραγματικότητα, μέσα στην οποία να ζουν οι άνθρωποι, ένα μυαλό κατώτερο. Την απάντηση την έδωσε ένα πρόγραμμα με ανθρώπινη διαίσθηση, η Προφήτης («Τότε κατάλαβα ότι η απάντηση πάντοτε θα μου ξέφευγε, γιατί χρειαζόταν κατώτερο μυαλό από το δικό μου, ένα μυαλό λιγότερο συνδεδεμένο με την τελειότητα. Η απάντηση βρέθηκε από ένα πρόγραμμα με διαίσθηση, που φτιάχτηκε με σκοπό να ερευνήσει την ανθρώπινη ψυχή. Αν εγώ είμαι ο Πατέρας του Matrix, εκείνη σίγουρα είναι η Μητέρα του.».).
Το «γιατί» είναι η καταστροφή της Zion, η απάντηση για την οποία ο Neo, όπως και κάθε Εκλεκτός έπρεπε να φτάσει στην Πηγή. «Αυτή είναι η έκτη φορά που θα την καταστρέψουμε…» λέει ο Αρχιτέκτονας, αποκαλύπτοντας την αλήθεια, πίσω από μία ψεύτικη προφητεία. Ο ρόλος του Εκλεκτού είναι να φτάσει στην Πηγή και «…αφού επανατοποθετήσει το αρχικό πρόγραμμα, θα επιλέξει μέσα από το Matrix δεκαέξι γυναίκες και εφτά άντρες για να ξαναφτιάξει την Zion. Μια αποτυχία θα επιφέρει καταστροφή του συστήματος σκοτώνοντας όλους όσους συνδέονται με το Matrix και σε συνδυασμό με την εξόντωση της Zion θα οδηγήσει στον αφανισμό του ανθρώπινου γένους». Οι μηχανές έχουν βρει τρόπο, ως έσχατη λύση, να επιβιώσουν χωρίς τη συμβολή των ανθρώπων, το θέμα είναι αν ο Εκλεκτός θα μπορέσει να πάρει το βάρος του αφανισμού του ανθρώπινου είδους.
Η διαφορά του Neo από τους υπόλοιπους Εκλεκτούς είναι ότι την όλη του πορεία μέσα στο Matrix δεν τη ζει ως υποχρέωση, ή ως καθήκον, αλλά μέσω της αγάπης. Οι πράξεις, οι κινήσεις και οι ενέργειες του Neo κινούνται από αυτό που αισθάνεται για την Trinity και αυτό θα καθορίσει την επιλογή που θα κάνει. «Το πρόβλημα είναι η επιλογή». Οι επιλογές που έχει ο Neo είναι να πάει στην Πηγή και να οδηγήσει σε όλα τα παραπάνω. Από την άλλη μπορεί να γυρίσει πίσω στο Matrix, να σώσει την Trinity, που μπήκε μέσα στο Matrix με τίμημα τη ζωή της(την σκοτώνει ένας πράκτορας, όσο ο Neo μιλάει με τον Αρχιτέκτονα), αλλά και να οδηγήσει στον αφανισμό, τόσο της Zion, όσο και όλου του ανθρώπινου γένους.
Συνοψίζοντας όλα τα παραπάνω: Οι μηχανές έφτιαξαν συνολικά έξι εκδόσεις του Matrix. Η κάθε έκδοση του Matrix έφερε ένα λάθος στον κώδικα, ένα προγραμματιστικό λάθος, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός ατόμου μέσα στο Σύστημα με απίστευτες ικανότητες. Το λάθος αυτό δεν ήταν διορθώσιμο, για αυτόν το λόγο οι μηχανές προτίμησαν να το εκμεταλλευτούν. Η Zion κατασκευάστηκε από τις μηχανές, για να αποτελέσει η διάσωση της το κίνητρο, το οποίο θα έχει ο Εκλεκτός, για να ακολουθεί το προκαθορισμένο μονοπάτι που έχουν ορίσει οι μηχανές για αυτόν. Όλη η πορεία των ανθρώπων μέσα και έξω από το Matrix είναι προκαθορισμένη από τις μηχανές, ακριβώς για να μπορέσουν να ελέγξουν τον Εκλεκτό προς όφελος τους. Το «σφάλμα» γίνεται όλο και πιο δυνατό, ελευθερώνει ανθρώπους από το Matrix και όταν φτάσει η κατάλληλη στιγμή, οι Μηχανές το οδηγούν στην Πηγή και καταστρέφουν την Zion ταυτόχρονα. Εκεί το «λάθος» επιλέγει τους ανθρώπους από τους οποίους θα κατασκευάσουν οι μηχανές την καινούρια Zion και ο κύκλος αυτός θα ξεκινήσει ξανά από την αρχή. Η απόφαση που θα πάρει ο εκλεκτός ίσως να μην είναι η «διάσωση» της Zion, αλλά η καταστροφή του συστήματος. Σε αυτήν την περίπτωση ολόκληρο το ανθρώπινο γένος θα καταστραφεί, κάτι το οποίο δεν μπορεί να το κάνει ο Εκλεκτός, το «λάθος», επειδή δεν μπορεί να κουβαλήσει το βάρος του αφανισμού ολόκληρης της ανθρωπότητας. Μέχρι και σε αυτήν την περίπτωση οι Μηχανές έχουν μία σανίδα σωτηρίας.
Ο Neo, σε αντίθεση με τους προηγούμενους Εκλεκτούς, αποφασίζει να γυρίσει πίσω στο Matrix για να σώσει την Trinity. Η Trinity πεθαίνει μέσα στο Matrix, την σκοτώνει ένας πράκτορας, αλλά ο Neo της δίνει ζωή, όπως ακριβώς και αυτή του είχε δώσει ζωή στο τέλος της πρώτης ταινίας.
Στο τέλος της ταινίας ο Neo ενημερώνει τον Μορφέα ότι η Προφητεία ήταν ένα ακόμα σύστημα ελέγχου των μηχανών, ένα σύστημα που αποσκοπούσε στον έλεγχο του «σφάλματος». Όλα όσα πίστευε και όλα για τα οποία αγωνιζόταν δεν ήταν τίποτε άλλο από ένα ψέμα.
Οι μηχανές επιτίθενται στο σκάφος του Μορφέα, καταστρέφοντας το. Το παράδοξο είναι ότι ο Neo μπορεί τόσο να αντιληφθεί, όσο και να καταστρέψει τις μηχανές στον πραγματικό κόσμο. Τα ερωτηματικά για το πώς κατάφερε ο Neo να καταστρέψει τις μηχανές και να έχει τέτοιες δυνάμεις έξω από το Matrix θα απαντηθούν στην τρίτη ταινία, The Matrix Revolutions.
Σημαντικό σημείο στο The Matrix Reloaded που πρέπει να αναφερθεί για την πλήρη κατανόηση της τρίτης ταινίας (The Matrix Revolutions), πέρα από όλα τα προηγούμενα και κυρίως από τα λόγια του Αρχιτέκτονα, είναι η μεταφορά του Smith από το εικονικό κόσμο του Matrix στον πραγματικό κόσμο. Όταν ένας άνθρωπος πήγε να περάσει μέσα από ένα τηλέφωνο (επικοινωνούν και μεταφέρονται στον πραγματικό κόσμο από το Matrix, οι άνθρωποι, μέσα από τηλέφωνα), ο Smith αντέγραψε τον εαυτό του πάνω σε αυτόν τον άνθρωπο και πέρασε μέσα στον πραγματικό κόσμο, στο σώμα του ανθρώπου αυτού. Το πώς έγινε ακριβώς αυτό εξηγείτε επίσης στην τρίτη ταινία.
Ένα ακόμα πρόσωπο που κάνει την εμφάνιση του στην δεύτερη ταινία είναι ο Seraph, ένα πρόγραμμα με σκοπό την προστασία της Προφήτη. Στην τρίτη ταινία παίζει ένα μικρό ρόλο, για αυτό και είναι αναγκαία η αναφορά του.
Ακόμα, έκανα μία αναφορά στον Smith, ως «σφάλμα». Αυτό δεν έγινε τυχαία, αφού ο Smith είναι ένα σφάλμα το οποίο δημιουργήθηκε από ένα άλλο «σφάλμα», τον Neo. Στην τρίτη ταινία καταλαβαίνουμε καλύτερα πώς συνδέονται αυτοί οι δύο και γιατί ο Smith είπε «Είμαστε εδώ εξαιτίας σου κε Άντερσον. Ήρθαμε να σε σκοτώσουμε πριν σκοτώσεις εμάς».
Το The Matrix Reloaded τελειώνει με τον Neo να βρίσκεται σε κώμα, μετά την καταστροφή των μηχανών που του επιτέθηκαν στον πραγματικό κόσμο. Μαζί του στο δωμάτιο βρίσκεται και ο άνθρωπος, μέσα στον οποίο πέρασε ο Smith. Ο Μορφέας, η Trinity και οι επιβάτες από δύο άλλα πλοία βρίσκονται μαζί τους και συζητάνε για το ποια ακριβώς θα είναι η επόμενη τους κίνηση.
7. The Matrix Revolutions
Το The Matrix Revolutions είναι το πιο σύνθετο από όλα τα προηγούμενα The Matrix, τόσο από τις ταινίες, όσο και από το The Animatrix. Συνδέεται με πολλά σημεία τόσο από το The Matrix Reloaded, όσο και από το The Animatrix, για αυτό και θα γίνει αναφορά στα παραπάνω, όπου κριθεί αναγκαίο.
Αρχίζοντας την ανάλυση της τρίτης ταινίας, καλό θα ήταν να γίνει μία αναφορά στην κατάσταση που επικρατεί αυτήν τη στιγμή. Ο Neo είναι σε κώμα, μαζί με τον Bane, το άτομο μέσα στο οποίο μπήκε ο Smith, στον πραγματικό κόσμο. Αυτό που προκαλεί εντύπωση σε μία γυναίκα που τους προσέχει είναι ότι οι ενδείξεις των κυττάρων του Neo είναι ασυνήθιστες, παρόμοιες με αυτούς που είναι συνδεδεμένοι στο Matrix.
O Neo είναι σε κώμα, ακριβώς γιατί το πνεύμα του έχει μείνει παγιδευμένο μέσα σε ένα πρόγραμμα που συνδέει τον πραγματικό κόσμο, με αυτό των μηχανών, με το Matrix. Το πρόγραμμα αυτό υπάρχει για να μεταφέρονται τα δεδομένα, οι πληροφορίες, από τον πραγματικό κόσμο στο Matrix και το αντίθετο.
Αν και ο Neo είναι σε κώμα στον πραγματικό κόσμο, μέσα σε αυτό το πρόγραμμα μπορεί να «ζει», όπως ακριβώς και μέσα στο Matrix. Όταν ξυπνάει, βρίσκεται σε έναν σταθμό τρένων, αποτελούμενο από ένα μόνο δωμάτιο, με δύο μπαγκάκια. Εκεί συναντά ένα πρόγραμμα, που είχε δει όταν επισκέφτηκε τον Μεροβίγγειο, για να του ζητήσει τον Κλειδοκράτορα. Αυτός τον ενημερώνει για το μέρος στο οποίο βρίσκεται και του λέει ότι ο μόνος τρόπος για να ξεφύγει είναι μέσω του Μεροβίγγειου. Ο τελευταίος, βέβαια, μετά τα γεγονότα του The Matrix Reloaded έχει κάνει μία επικήρυξη για τον Neo, επομένως δεν υπάρχει περίπτωση να τον αφήσει να φύγει.
Το μέρος αυτό αν και ελέγχεται από τον Μεροβίγγειο, κατασκευάστηκε από ένα άλλο πρόγραμμα, τον Οδηγό, το οποίο δουλεύει για τον Μεροβίγγειο. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε αυτό το πρόγραμμα με το πρόγραμμα «Φορτωτή», ένα πρόγραμμα πραγματικό στους σημερινούς υπολογιστές, που μεταφέρει τον κώδικα ενός προγράμματος στην κύρια μνήμη του υπολογιστή, έτσι ώστε αυτό να εκτελεστεί. Αυτό το τελευταίο πρόγραμμα έχει και την απόλυτη δύναμη μέσα σε αυτό το μέρος, σε αντίθεση με οποιονδήποτε άλλο, μέχρι και τον Εκλεκτό, που είναι εντελώς ανίσχυρος.
Οι μόνοι που μπορούν να βοηθήσουν τον Neo σε αυτό το μέρος είναι οι φίλοι του, οι άνθρωποι από τον πραγματικό κόσμο. Η Προφήτης, για ακόμα μια φορά, ζητάει από τον Μορφέα και την Trinity να την συναντήσουν, για να τους πει τι πρέπει να κάνουν. Η Προφήτης είναι εντελώς διαφορετική, από ότι όλες τις προηγούμενες φορές που έχει εμφανιστεί, βρίσκεται σε άλλο σώμα. Αυτό, καθώς και η αλλαγή ενός μέρους του κώδικα της (όπως αναφέρει αργότερα ο Neo) οφείλεται στην επιλογή που πήρε να βοηθήσει τους ανθρώπους, καθοδηγώντας τους μέχρι αυτό το σημείο. Η Προφήτης τους ενημερώνει ότι ο Μεροβίγγειος είναι αυτός που ελέγχει το μέρος στο οποίο είναι φυλακισμένος ο Neo και ότι θα πρέπει να «συνεννοηθούν» μαζί του, για την απελευθέρωσή του. Παρ’ όλες τις αμφιβολίες του, ο Μορφέας αποφασίζει να πιστέψει στα λόγια της. Ο Seraph πηγαίνει μαζί τους για να τους βοηθήσει.
Ο Μεροβίγγειος βρίσκεται στο club του, το Hel (το όνομα προέρχεται από την αγγλική λέξη «Hell», που σημαίνει «Κόλαση»). Μετά από μία μικρή «διαπραγμάτευση» αναγκάζεται να αφήσει ελεύθερο τον Neo, ο οποίος πηγαίνει να βρει την Προφήτη. Χαρακτηριστικά λέει «Δεν μπορώ να φύγω ακόμα από το Matrix. Πρέπει να την δω. Είναι η τελευταία μου ευκαιρία».
8. What is “Smith”?
Το πρώτο πράγμα που ρωτάει η Προφήτης τον Neo είναι αν αναγνωρίζει τον κώδικα της και ο ίδιος λέει «Ένα μέρος του», απόδειξη του ότι μετά τις ενέργειες της, άλλαξε. Οι ερωτήσεις, για τις οποίες ο Neo ψάχνει μία απάντηση είναι: «Πώς χώρισα το μυαλό μου από το σώμα μου χωρίς να συνδεθώ; Πώς σταμάτησα τέσσερις Φρουρούς με τη σκέψη;». Ο λόγος για τον οποίο το μυαλό του Neo κατάφερε να χωριστεί, όταν συνάντησε τις μηχανές στον πραγματικό κόσμο και τις κατέστρεψε οφείλεται ακριβώς σε αυτήν του την πράξη. «Η δύναμη του Εκλεκτού φτάνει πέρα από αυτόν τον κόσμο. Από εδώ έως εκεί από όπου ήρθε. Από την Πηγή.». Οι δυνάμεις του Neo, όπως και κάθε Εκλεκτού, προέρχονται από την Πηγή, από τον κόσμο των Μηχανών, για αυτόν ακριβώς το λόγο έχει την ικανότητα να «αλληλεπιδρά» μαζί τους. Ο λόγος για τον οποίο ο Neo έχει δυνάμεις μέσα στο Matrix είναι ακριβώς γιατί το Matrix συνδέεται με την Πηγή, όπως και οι μηχανές στον πραγματικό κόσμο συνδέονται με αυτήν. Αυτή είναι και η απάντηση στο ερώτημα «Πώς έχει δυνάμεις ο Neo στον πραγματικό κόσμο». Ο Neo μπορεί να αισθάνεται πλέον τις μηχανές στον πραγματικό κόσμο, ακριβώς γιατί προέρχεται από την Πηγή, όπως ακριβώς και οι ίδιες οι μηχανές και το Matrix.
Η Προφήτης λέει, ακόμα, στον Neo ότι ο τρόπος με τον οποίο σκέφτεται ο Αρχιτέκτονας είναι καθαρά μαθηματικός. Όλα όσα συμβαίνουν μέσα στο Matrix, τον Neo, τον Smith και οτιδήποτε άλλο, τα βλέπει σαν «μεταβλητές». Αυτό που προσπαθεί να κάνει ο Αρχιτέκτονας είναι να εξισώσει αυτές τις μεταβλητές, φτιάχνοντας μία εξίσωση, προγραμματίζοντας το Matrix. Ο ρόλος της Προφήτη είναι να κατανοεί αυτές τις εξισώσεις.
«Ό,τι έχει αρχή έχει και τέλος». Ο πόλεμος θα τελειώσει «Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο». Ο Smith και ο Neo είναι τα μοναδικά κλειδιά, τα οποία θα δώσουν ένα τέλος σε αυτόν τον πόλεμο. Ο Smith είναι το αντίθετο του Neo, είναι η μεταβλητή που τον εξισώνει, αυτό που συμπληρώνει το «λάθος», την εξίσωση. «Είμαστε εδώ εξαιτίας σου κε Άντερσον. Ήρθαμε να σε σκοτώσουμε πριν σκοτώσεις εμάς». Ή ο Neo θα καταστρέψει τον Smith και θα σώσει τόσο την Zion, όσο και τις Μηχανές, ή ο Smith τον Neo και θα οδηγήσει στην ολοκληρωτική καταστροφή, τόσο των Μηχανών, όσο και των ανθρώπων. Τα λόγια της Προφήτη ήταν «Βλέπω το θάνατο και μόνο εσύ μπορείς να τον σταματήσεις. Σύντομα θα αποκτήσει δύναμη να καταστρέψει τον κόσμο. Αλλά πιστεύω ότι δε θα σταματήσει εκεί. Δε θα σταματήσει αν δεν αφανίσει τα πάντα. Είναι «εσύ». Το αντίθετο σου. Το αρνητικό σου. Το αποτέλεσμα της εξίσωσης. Με οποιονδήποτε τρόπο… ο πόλεμος θα τελειώσει. Απόψε… το μέλλον των δύο κόσμων θα είναι στα χέρια σου, ή στα δικά του.».
Να αναφερθεί ότι ο Neo σε διάφορα σημεία της ταινίας ως τώρα έβλεπε κάτι «οράματα», έβλεπε την πόλη των Μηχανών. Με τα παραπάνω καταλαβαίνουμε πώς μπορούσε να το κάνει αυτό.
9. Δύο σκάφη με διαφορετικό προορισμό
Εκείνη τη στιγμή στον πραγματικό κόσμο ξυπνάει ο Bane, ή αλλιώς ο «Smith». Ο Neo ζητάει ένα από τα δύο εναπομείναντα σκάφη, για να πάει στην πόλη των Μηχανών. Ξέρει, πλέον, ότι μόνο εκεί θα μπορέσει να σταματήσει τον Smith, μόνο εκεί από όπου ξεκίνησαν όλα.Τελικά παίρνει το ένα σκάφος και μαζί με την Trinity ξεκινάνε το ταξίδι για την πόλη των Μηχανών. Το δυσάρεστο γεγονός είναι ότι μέσα σε αυτό κρύφτηκε και ο Bane-Smith, με σκοπό τη δολοφονία του Neo.
Ταυτόχρονα με όλα αυτά, ο Μορφέας και όλοι οι υπόλοιποι (από τα άλλα σκάφη που πήραν μέρος στην επιχείρηση, στο τέλος του The Matrix Reloaded) κατευθύνεται πίσω στην Zion, στην οποία άρχισε ο πόλεμος με τις μηχανές. Μία ιδιαίτερα συγκινητική σκηνή ήταν ο αποχαιρετισμός του Μορφέα με τον Neo, που ήταν ίδιος με τα πρώτα λόγια που αντάλλαξαν, αλλαγμένος, όμως, σε παρελθοντικό χρόνο («Τιμή μου που σε γνώρίσα», «Η τιμή ήταν δική μου», ενώ την πρώτη φορά που συναντήθηκαν είπαν «Τιμή μου που σε γνωρίζω», «Η τιμή είναι δική μου»).
Το σκάφος στο οποίο επιβαίνει ο Μορφέας κατευθύνεται προς την Zion, για να τη βοηθήσει στον πόλεμο και στην άμυνα κατά των μηχανών, χρησιμοποιώντας τον Ηλεκτρομαγνητικό Παλμό.
Ο Smith, που βρίσκεται στο σκάφος του Neo, αιφνιδιάζει τόσο αυτόν, όσο και την Trinity. Με τον τρόπο που μιλάει ο Bane-Smith, ο Neo καταλαβαίνει ότι πρόκειται για τον Smith, κάτι το οποίο τον ξαφνιάζει ιδιαίτερα. Ο τελευταίος καταφέρνει να τυφλώσει τον Neo, με ένα κομμένο καλώδιο και τον αποκαλεί «Blind Messiah», κάτι που μας προϊδεάζει για το ποιος ακριβώς είναι ο ρόλος του Neo.
Σημαντικό είναι να γίνει αναφορά στο πώς κατάφερε ο Smith, ένα πρόγραμμα, ένα «λάθος», να περάσει από το Matrix στον πραγματικό κόσμο, ενώ δεν είναι άνθρωπος. Ο Smith αντέγραψε τον εαυτό του πάνω στον Bane, όσο ο τελευταίος ήταν μέσα στο Matrix. Την επόμενη στιγμή, το αντίγραφο του Smith πάνω στο μυαλό του Bane κατάφερε να περάσει στον πραγματικό κόσμο. Όταν ο Smith αντιγράφει τον εαυτό του πάνω σε κάποιον άλλον, το «αντίγραφο» κρατάει το μυαλό του, όπως ήταν πριν την αντιγραφή, αλλά πλέον είναι ο Smith. Ο Bane έγινε ο Smith και έτσι το μυαλό του Bane ενώθηκε με τα «μυαλό» του Smith, επιτρέποντας στον τελευταίο να αποκτήσει σάρκα, να γίνει «άνθρωπος» και να περάσει από το Matrix στον πραγματικό κόσμο.
Ακριβώς επειδή ο Neo συνδέεται με την Πηγή, μπορεί να αισθάνεται τις μηχανές και να τις «βλέπει» σαν μία λάμψη. Αν και τυφλός, το μόνο που μπορεί να «δει» είναι οι μηχανές, οι Φρουροί, ο Smith, τα πάντα που συνδέονται με την Πηγή. Για αυτό και καταφέρνει να σκοτώσει τον Smith και να καθοδηγήσει την Trinity στο μέρος που πρέπει να πάνε.
Στο μεταξύ το σκάφος με τον Μορφέα φτάνει στην Zion, όπου και ενεργοποιεί τον Ηλεκτρομαγνητικό Παλμό, καταστρέφοντας όλες τις μηχανές και εξουδετερώνοντας το πρώτο κύμα επιθέσεων των μηχανών. Σύντομα, βέβαια, επιτίθενται ξανά οι τελευταίες, βάζοντας σε αμυντική θέση, για μια ακόμα φορά, τους ανθρώπους.
Ο Neo, φτάνοντας στην Πόλη των Μηχανών, δέχεται επίθεση από τους Φρουρούς. Καταφέρνει να καταστρέψει αρκετές, δίνοντας στην Trinity τη δυνατότητα να προχωρήσει αρκετά κοντά στην Πηγή. Παρόλα αυτά αναγκάζονται να περάσουν πάνω από τον Καμένο Ουρανό, για να φτάσουν στον προορισμό τους. Όταν καταφέρνουν να περάσουν πάνω από τα σύννεφα, ακολουθεί η πιο ωραία σκηνή σε όλη την τριλογία: για πρώτη φορά φαίνεται ο ουρανός.
Η Trinity πεθαίνει αμέσως μετά, γιατί το σκάφος τους καρφώνεται πάνω σε κάτι σίδερα, κάτι το οποίο τραυματίζει θανάσιμα την Trinity. Την προηγούμενη φορά που πέθανε η Trinity είπε στον Neo «Συγνώμη», κάτι για το οποίο ήθελε να επανορθώσει. Αυτήν τη φορά, που δεν υπάρχει σωτηρία για αυτήν, του λέει πόσο πολύ τον έχει αγαπήσει…
Ο Neo φτάνει στο σημείο στο οποίο γεννήθηκε, στην Πηγή. Εκεί πέρα ενημερώνει την Πηγή ότι είναι ο μόνος που μπορεί να δώσει ένα τέλος στο «πρόγραμμα Smith» και το μόνο που ζητάει σαν αντάλλαγμα είναι ειρήνη. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή οι μηχανές που επιτέθηκαν στη Zion σταματούν την επίθεση. Ο Neo συνδέεται μέσα στο Matrix για μια τελευταία φορά, για να καταστρέψει τον Smith.
Ο κόσμος του Matrix έχει προσαρμοστεί πλέον σε αυτό που θέλει ο Smith. Όλοι οι άνθρωποι, όλα τα προγράμματα, τα πάντα πάνω στο Matrix έχουν γίνει Smith. Η Προφήτης, ο Seraph, οι πάντες. Ο Smith καλωσορίζει για μια ακόμα φορά τον Neo και αρχίζει μία μάχη μεταξύ αυτών των δύο. Ο Smith φοβάται από τον τρόπο που τον αντιμετωπίζει ο Neo. Δεν μπορεί να πεθάνει, δεν μπορεί να πάθει τίποτα, όσο και αν τον χτυπάει ο Smith. Το ίδιο ισχύει και για τον τελευταίο. Ο Smith συνέχεια ρωτάει τον Neo «Γιατί επιμένεις συνεχώς;», εννοώντας γιατί δε δέχεται το θάνατο του, το τέλος του. Χλευάζει τα πραγματικά συναισθήματα του Neo, χλευάζει την αγάπη, ένα ανόητο συναίσθημα, που δημιούργησαν οι άνθρωποι. Η μοναδική απάντηση που παίρνει μετά από τόσες ερωτήσεις είναι αυτό ακριβώς που τόσο πολύ αρνιόταν να δεχτεί ως κινητήρια δύναμη των πραγμάτων ο Μεροβίγγειος και ο Smith στην δεύτερη ταινία: «Γιατί είναι η επιλογή μου». Η επιλογή που έκανε ο Neo, όταν συνάντησε τον Αρχιτέκτονα, η επιλογή στην οποία βασιζόταν όλο το σχέδιο των Μηχανών για τον έλεγχο του «σφάλματος». Καθώς η μάχη αυτών των δύο συνεχίζεται, έρχεται η στιγμή που ο Smith ρίχνει κάτω τον Neo και λέει «Μια στιγμή, το έχω δει αυτό. Αυτό είναι το τέλος και εσύ ζεις. Και εγώ στέκομαι εδώ και πρέπει να πω κάτι. Και λέω… Ότι έχει αρχή έχει και τέλος». Η τελευταία πρόταση αποτελεί λόγια της Προφήτη, λόγια που είχε πει στον Neo, όταν πήγε να την συναντήσει στην τρίτη ταινία, τα τελευταία λόγια που άκουσε από αυτήν. Δεν ήταν ο Smith αυτός που μίλησε τώρα, αλλά η Προφήτης, δίνοντας στον Neo να καταλάβει τι είναι αυτό που πρέπει να κάνει. Ο μόνος τρόπος, για την εξόντωση του Smith, είναι η να χαλάσει η εξίσωση Neo-Smith. Ο Neo αφήνει τον Smith να αντιγραφεί πάνω του, δημιουργώντας έναν Smith-Neo, χαλώντας την εξίσωση, αντιβαίνοντας στους κανόνες του Matrix και στον αρχικό προγραμματισμό (μιλώντας για κανόνες του Matrix και αρχικό προγραμματισμό εννοούμε τη φιλοσοφία των εξισώσεων, πάνω στην οποία βασίζεται ο Αρχιτέκτονας). Ο καινούριος αυτός Smith δεν έχει κάποιο σκοπό και έτσι αντιτίθεται στα λόγια του Smith στη δεύτερη ταινία («without purpose we would not exist»). Οι μηχανές, μέσω του Neo, απέκτησαν ξανά τον πλήρη έλεγχο του Matrix, διαγράφοντας τον Smith από το σύστημα. Ο Neo και ο Smith πέθαναν με αυτόν τον τρόπο και όλα τα προγράμματα του Matrix, όπως η Προφήτης και ο Seraph, επανήλθαν στην κανονική τους κατάσταση.
10. The End
Το Matrix ξεκινάει ξανά από την αρχή. Ο Αρχιτέκτονας συναντά την Προφήτη. Η τελευταία είχε επιλέξει να πάρει αυτές τις αποφάσεις για να αλλάξει η κατάσταση, για να βοηθήσει τους ανθρώπους και όλα όσα συνέβησαν, έγιναν για να έλθει αυτή η αλλαγή. Το Matrix θα συνεχίσει να υπάρχει, όμως τώρα όταν ένα μυαλό είναι έτοιμο για να αποσυνδεθεί και δεν αντέχει άλλο το Matrix (όπως συνέβη και με τον Neo), θα αφήνεται ελεύθερο, σύμφωνα με τα λόγια του Αρχιτέκτονα. Η Zion δε θα καταστραφεί ξανά και οι μηχανές δε θα την πειράξουν, για όσο καιρό κρατήσει η ειρήνη μεταξύ αυτών και των ανθρώπων.
Στο The Animatrix, στο δεύτερο επεισόδιο του The Second Renaissance, ακούγεται η φράση «Και ο άνθρωπος είπε, γεννηθήτω φως». Κανονικά η φράση αυτή είναι παρμένη από την Βίβλο και είναι «Και ο Θεός είπε, γεννηθήτω φως». Ακόμα, στον Μυστικισμό, που αποτελεί μία αίρεση του Χριστιανισμού, η κόλαση αναφέρεται σαν «The flames of Hell are but God’s love denied». Συνδέοντας αυτές τις δύο φράσεις υποθέτω ότι το ρόλο του Θεού για τις μηχανές τον κατέχει ο άνθρωπος, ο οποίος τις έφτιαξε («Και ο άνθρωπος είπε, γεννηθήτω φως»)κατ’ εικόνα και «κατ’ ομοίωσή του». Στο τέλος, ο Neo «βλέπει» τις μηχανές σα μια λάμψη, που μόνο κάτι κακό δεν μπορεί να συμβολίζει, αλλά κάτι που οι ίδιοι οι άνθρωποι αρνήθηκαν και το «έκαναν» κακό («The flames of Hell are but God’s love denied»). Φυσικά αυτό το τελευταίο αποτελεί μόνο μία προσωπική υπόθεση και τίποτα παραπάνω.
Και έτσι τελειώνει το σενάριο της τριλογίας The Matrix. Χωρίς να είναι σίγουρη η ειρήνη, η ζωή θα συνεχίσει, ίσως για πάντα με αυτήν την ειρήνη, ίσως και όχι. Η ίδια η Προφήτης λέει στο τέλος, ως απάντηση στην ερώτηση «Θα τον ξαναδούμε;»(αναφερόμενη στον Neo), που της θέτει ένα κοριτσάκι, πρόγραμμα του Matrix, «Πολύ πιθανόν. Κάποια μέρα.».
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Επειδη Η Ανθρωπινη Ιστορια Δεν Εχει Ειπωθει Ποτε.....Ειπαμε κι εμεις να βαλουμε το χερακι μας!

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.